Absint, de gifgroene muze

 Absint is niet alleen de naam van een drank maar ook de naam van een bitter smakend kruid absintalsem of Artemisia absinthum.

De drank en ook de plant werd berucht in de 19de eeuw door het veelvuldig gebruik in Franse artistieke kringen. Van Gogh, Toulouse-Lautrec, Rimbaud, Verlaine noem maar op, een cultureel drankje voor dichters en schilders was het dus wel.

Ook in onze tijd geeft absint aanleiding tot literaire oprispingen. Zo is er een roman gepubliceerd van Christophe Bataille met als titel absint en ook een thriller met dezelfde naam is in de boekhandel verkrijgbaar. Thrillers zijn niet aan mij besteed maar de kleine en fijne roman heb ik met veel cultureel genoegen gelezen. Het boekje gaat ook over de geschiedenis van het geestig drankje,  verweven met het verhaal van Jean Mardet die zich in de Provençe vestigt en absint begint de fabriceren in zijn kelder. Al snel weten liefhebbers van absint de weg naar zijn huis te vinden. Een van hen is een negenjarig jongetje dat, na een in absint gedoopt suikerklontje te hebben gegeten, besluit het geheim van José en zijn tovenaarswerk te ontrafelen.

Naast het werkje van Bataille, is er ook nog een bloemlezing gepubliceerd met gedichten en teksten van schrijvers, die in het verleden over de absint wat gepubliceerd hebben en dat boekje is voor liefhebbers van literatuur én kruiden wel een echte aanrader. Of bestaan er geen mensen die zowel van natuur als cultuur houden? 
'De gifgroene muze' is een bloemlezing verhalen en gedichten over absint. Het bevat naast tal van minder bekende auteurs ook werk van Rimbaud, Verlaine, Gorter, Slauerhoff, Queneau en Crowley, . Elke auteur wordt apart ingeleid. De teksten zijn mooi vertaald en creëren een 19de eeuwse sfeer van romantiek. Voor- en tegenstanders van 'la fée verte', zoals de drank ook wel genoemd werd,  komen aan bod.

Absint brengt leven of dood

'Absint: ultrasterk vergif. Eén glas en u bent dood.  Aldus Gustave Flaubert over het aperitiefje dat  volksvijand nummer één werd. In het boek wordt ook het verhaal verteld van een Zwitserse dronken boer die zijn zwangere vrouw en twee kinderen vermoordde onder invloed van absint. Dat schandaal leidde in veel Europese landen tot het verbod op de absint.  Maar het boek 'De Gifgroene muze' laat ook veel absintminnende dichters en schrijvers aan het woord. Bijvoorbeeld de dichter De Musset die een ode schreef aan de absint. De eerste strofe klinkt zo 

Gegroet, groene likeur, Nemesis van de Orgie!
Jij brengt mij vergetelheid in de agonie
Door mijn rode lippen in zatheid te drenken.
Meer dan één reus wordt in jouw greep een kind.
Gegroet! Zuster des doods! Breng ons absint.
Laat haar in stromen schenken.

De nieuwe absint

Absint was dus tot voor kort zowat in heel Europa bij wet verboden. Het aperitief had een reputatie als roesverwekkend en gevaarlijk goedje. Een groot deel van die faam berustte echter meer op mythevorming dan op waarheid. De ongelukken met absint kwamen eerder door de alcohol en het verkeerd distilleren dan door de minimale hoeveelheden giftige thujonen in het aperitief. We weten nu door analyse van die oude drankjes dat deze hallucinogene stoffen niet of nauwelijks in de drank aanwezig waren. Waarschijnlijk werd de absint ook een te grote concurrent voor de wijnbaronnen, die in de Franse regering zaten en maar al te graag een verbod wilden op het concurerend drankje.

Ondertussen is er opnieuw absint met een gecontroleerd thujongehalte in de handel. Veilig dus en zo kunnen we ons opnieuw over geven aan het ritueel van het absint drinken. Of heeft zo'n gereglementeerd drankje al zijn magie verloren?

Absint. Christophe Bataille
De gifgroene muze. Meindert Burger en Ike Cialona.