De chimpansee is de bekenste mensaap en en eet vooral vruchten. Het zijn sociale dieren, die in groepen van 40 tot 60 dieren leven. Hun erfelijk materiaal is voor 98% gelijk aan dat van een mens! Wat doen chimpansees? Hoe zien ze er eigenlijk uit? wat eten ze en waardoor worden ze bedreigd?
Het gedrag van chimpansees
Chimpansees hebben een erg opvliegend karakter. Ze hebben vaak onderlinge ruzies, maar ze sluiten net zo snel weer vrede, bijvoorbeeld door elkaar te vlooien. Van de mensapen lijkt de chimpansee het meest op een mens. Hun DNA is voor 98% gelijk aan dat van ons. Ze leven in groepen van 40 tot 60 dieren, waarvan de samenstelling steeds verandert. De mannetjes blijven vaak bij elkaar, de vrouwtjes gaan vaak naar een andere groep als ze vruchtbaar zijn, zo rond hun elfde levensjaar. De mannetjes verdedigen de groep, en het sterkste en populairste mannetje is de baas. Wanneer er gevaar dreigt, gooit de hele groep met takken en stenen. De chimpansees communiceren door handgebaren, geluidjes en gezichtsuitdrukkingen. Als ze een rivaliserende groep tegenkomen breekt er een ware oorlog uit, compleet met schermutselingen en patrouilles.
Wat eten chimpansees?
Het voedsel van chimpansees bestaat vooral uit vruchten, kruiden en bladeren. Ze voeden zich, afhankelijk van het leefgebied, met zo'n tweehonderd verschillende planten. Echte vegetariërs zijn het niet, soms maken ze zelfs jacht op andere apen, zoals franjeapen. Ze trekken onder leiding van de baas rond op zoek naar voedsel. Ze kunnen zeer snel in een boom klimmen om wat lekkers te plukken, maar ze zijn te zwaar om van boom tot boom te slingeren. Daarom zoeken ze hun voedsel meestal op de grond. Chimpansees zijn de slimste mensapen, ze gebruiken bijvoorbeeld takjes om insecten en termieten te vangen, stenen om noten te kraken en bladeren om te drinken. Ze gebruiken zelfs planten als medicijn tegen bijvoorbeeld misselijkheid.
Hoe zien chimpansees eruit?
Chimpansees zijn grote apen, tot 1,2 meter staand, en 70 kilo wegend. Ze hebben een bruinzwarte vacht, en worden circa 40 jaar oud. Als ze jong zijn hebben ze nog een heel licht gezicht, als ze ouder worden wordt dat donkerder, bij sommigen wordt het gelaat zelfs helemaal zwart. Veel lichaamsdelen lijken sprekend op die van mensen, zoals de handen en voeten. De jonge aapjes houden altijd contact met het lichaam van de moeder, want ze hebben nog niet genoeg ervaring om de groep bij te kunnen houden. De moeder leert alles wat ze weet aan het kind. Soms zijn er speciale trucs die in maar een groep voorkomen, zoals het gebruik van dekens (bladeren) of sponzen (fijngekauwde schors). Die zijn ooit uitgevonden en van generatie op generatie doorgegeven.
Waardoor worden ze bedreigd?
De chimpansee is een beschermde diersoort, waar wordt hij door bedreigd? Naast de mens heeft de chimpansee maar een paar natuurlijke vijanden, namelijk de panter en de harpij. De jacht op hun vlees, bushmeat, is een van de grootste bedreigingen voor de chimpansee. In grote Afrikaanse steden is dat een gewild product. Ook het verdwijnen van hun leefgebied is een grote bedreiging. In vijftien jaar tijd verdween een Afrikaans bos ter grootte van Frankrijk. De totale afname van het aantal chimpansees was de laatste dertig jaar 66%. Er zijn er nu nog ongeveer 200.000, die we zeker moeten beschermen.
tijdschrift: Panda maart 2009
tijdschriften: Tam Tam's
Boek: Apen in de wildernis van Ingo Brandt