De Compact Disk, beter bekend onder de naam cd, is een plat schijfje van 1.2 millimeter dikte en een doorsnede van twaalf centimeter. Er is op een cd plaats voor tachtig minuten muziek.
Geschiedenis
Het cassettebandje en de langspeelplaat (lp) zijn de voorlopers van de cd. In 1969 slaagden onderzoekers erin beelden vast te leggen op een plaat. Het duurde niet lang voordat er ook geluid kon worden vastgelegd. Vroeger tastte een naald allerlei bultjes en kuiltjes af om geluid te produceren. Deze methode was erg stofgevoelig, en er ontstonden daardoor snel storingen in het geluid. Bij een cd is de kans op storingen erg klein omdat een laser voor de muziek zorgt.
In 1983 lagen de eerste cd's in de winkel. Het enige dat deze cd's konden was muziek afspelen. Tegenwoordig is het mogelijk om verschillende nummers door elkaar te husselen of voor- en of achteruit te spoelen. De MP3-speler is momenteel een geduchte concurrent van de cd. MP3-spelers kennen namelijk meer mogelijkheden op muziekgebied. Het is daarom goed mogelijk dat de cd over tien jaar niet meer bestaat.
Werking
Een cd heeft twee zijden. Aan de ene kant staat meestal de naam van de zanger. De andere kant heeft een spiegelend oppervlak waar de muziek stofvrij onder opgeslagen zit. Deze muziek zit daar in de vorm van miljoenen piepkleine gaatjes en bultjes. Geluid bestaat uit trillingen die door een computer worden omgerekend naar nullen en enen. In een cd staan deze nullen en enen als combinaties in de vorm van puntjes en bultjes. Andere benamingen voor deze zogenoemde puntjes en bultjes zijn de dammetjes en putjes. In de cd-speler zit een speciale laser die de code van puntjes en bultjes (de dammetjes en putjes) kan lezen. Dit gebeurt van onderaf. De informatie die de laser tegenkomt (de dammetjes en putjes waar hij tegenop botst, of juist niet) worden doorgegeven aan een computer in de cd-speler. Dit gebeurd door de informatie via het spiegelende oppervlak terug te kaatsen naar de computer. De computer rekent de signalen terug naar de oorspronkelijke trillingen. Hierdoor ontstaat uiteindelijk de muziek.
Productie
Voordat er een cd kan worden gemaakt moet de stem van de zanger in een muziekstudio worden opgenomen. Vervolgens gaat de cassette met de stem naar een masteringstudio. Hier wordt de cd in orde gemaakt. Daarvoor moeten de makers een PQ-lijst opstellen. De PQ-codes zijn de begin- en eindpunten van ieder nummer. Deze codes zorgen ervoor dat de nummers precies op tijd beginnen en dat er tussen ieder nummer een korte pauze zit.
Nadat dit gebeurd is kan het ‘premasteren’ beginnen. Hierbij wordt de cd op geluidsfoutjes nagekeken. Die fouten worden verwijderd. Als de zang of het geluid van een muziekinstrument bijvoorbeeld niet zuiver is kan dit met de computer worden bijgewerkt,.Van de zogenoemde premaster wordt een afdruk in spiegelbeeld gemaakt
Deze afdruk wordt glasmaster of stamper genoemd. Op de glasmaster staat alle informatie die op een cd moet komen.
In een fabriek wordt nu de cd, het platte schijfje, gemaakt. Dit gebeurd met policarbonaatkorrels, een soort plastic. De korrels worden verwarmd en in een ronde vorm gespoten. Het policarbonaat zorgt ervoor dat het laserlicht compact blijft en niet afdwaalt. Hierdoor kunnen de puntjes en bultjes heel precies worden gelezen. In een koeltunnel worden de warme schijfjes afgekoeld. Hierdoor worden ze superhard. Nu stampt de glasmaster (of stamper, de naam zegt al wat een stamper doet: stampen) er piepkleine gaatjes in. Die gaatjes zijn de muziekcode. Het is noodzakelijk dat de cd schoon blijft terwijl dit proces gaande is. Ieder vuiltje kan op een bultje gaan lijken waardoor er fouten in de muziek kunnen komen. Nadat de muziekcode is vastgelegd wordt er een glimmende aluminium reflectielaag aangebracht zodat de puntjes en bultjes zijn beschermt. Dit aluminiumlaagje heeft nog een functie. De signalen van de laser worden teruggekaatst naar de computer in de cd-speler en die zet alles om in nullen en enen zodat er muziek ontstaat. Vervolgens wordt er in het midden van de cd een gat van 15 millimeter gemaakt. Tot slot wordt er een laklaagje aangebracht zodat de metaallaag wordt beschermd. Hierop komt de naam van de zanger te staan. Meestal wordt de muziek ook nog getest en worden de cd’s nagekeken op krassen zodat de cd’s de fabriek in uiterst goede staat verlaten.
De cd is nu klaar. Bij de inpakafdeling wordt ieder cd-doosje voorzien van een informatieboekje over de artiest en de nummers die op de cd staan. In de lege doosjes wordt een zogenoemde tray gedaan. Dat is een vierkant plaatje van plastic met in het midden een ronde verhoging. Hierin kan de cd veilig worden opgeborgen en is het makkelijk om de cd er uit te halen.
