Koolstofmonoxide of CO is een gevaarlijk gas omdat het geur-, kleur- en smaakloos is. CO heeft misselijkheid, braken, duizeligheid, hoofdpijn, coma en zelfs de dood tot gevolg.
CO-intoxicatie
Koolstofmonoxide (CO) is een gas dat vrijkomt bij een onvolledige verbranding. Dit kan voorkomen bij alle brandbare materialen bijvoorbeeld steenkool, gas, stookolie en hout. CO tref je aan bij een brand, in industriële rookgassen, maar ook in sigarettenrook en de uitlaat van een auto. CO is een geurloos, smaakloos en kleurloos gas. Zonder meettoestel kan je CO dus ook niet waarnemen. CO is ontplofbaar en brandbaar.
Concentratie CO
De ernst van de CO-vergiftiging hangt af van de hoeveelheid CO die in de kamer aanwezig is, de duur dat iemand de CO heeft ingeademd en het aantal rode bloedcellen dat met CO verzadigd is. Het is ook zo dat kinderen gevoeliger zijn voor CO-vergiftiging dan volwassenen. Zwangere vrouwen die bevangen raken door CO lopen het risico op een handicap van de foetus of een doodgeboren kind.
Bij een langdurige blootstelling aan een zeer lage concentratie CO komen de symptomen ook voor, maar in mindere mate. Vaak is het zo dat in deze situatie de diagnose niet of pas erg laat gesteld wordt.
Symptomen
- Hoofdpijn en misselijkheid.
- Vermoeidheid en sufheid.
- Braken en duizeligheid.
- Bewusteloosheid die een coma of de dood tot gevolg kan hebben.
- Roze kleur van het slachtoffer.
Wat doen?
Het is belangrijk om bij vermoeden van koolstofmonoxide direct alle deuren en ramen te openen. Zo is er voldoende ventilatie voor de slachtoffers. Probeer ook zo snel mogelijk de vermoedelijke bron uit te schakelen. Vaak is dit een oude kachel of boiler in de badkamer. Verwittig ook meteen de hulpdiensten en evacueer de slachtoffers indien mogelijk naar de frisse lucht.
Wanneer je te hulp schiet in een situatie met CO, zorg in eerste instantie voor je eigen veiligheid. Je kan zelf ook bevangen raken door de CO. Het is een gevaarlijk gas omdat je het niet ziet, ruikt of proeft.
Verloop CO
Ingeademde CO komt veel sneller bij de rode bloedcellen aan dan zuurstof. Het wordt ook veel sterker gebonden. CO bindt zich zelfs 250 / 300 keer sneller aan de rode bloedcel dan zuurstof. Dat maakt dat de rode bloedcellen na een tijd onvoldoende zuurstof kunnen vervoeren. Als rode bloedcellen gebonden zijn, zorgen zij voor een roze huidskleur bij de slachtoffers.
Preventie
- Koop uitsluitend veilige verwarmingstoestellen.
- Laat deze toestellen door vakmannen installeren en regelmatig controleren.
- Zorg ervoor dat de schoorsteen goed trekt.
- Zorg voor voldoende ventilatie in de woning.
- Gebruik geen extra verwarmingstoestellen met olie of gas zonder schoorsteen. Bij elektrische toestellen kan geen koolstofmonoxide ontstaan.
- Een CO-detector kan alarm slaan.
- Hulpverleners hebben een draagbare CO-detector die waarschuwt bij een hoge concentratie van koolstofmonoxide.
'Help! Eerste hulp voor iedereen' – Rode Kruis Vlaanderen