Hoefblad bij migraine en astma

Groot hoefblad is gewoon de naam van een inheemse plant die op vochtige plaatsen in meanders van rivieren volop groeit en waarvan vooral de wortels geneeskrachtige kwaliteiten bezitten bij migraine en astma.

Groeiwijze van Petasites hybridus

Wat mij het meest opvalt bij het Groot hoefblad zijn z'n bloemen die vroeg in het voorjaar zomaar bloot uit de grond te voorschijn komen, voordat het blad begint te groeien. De bloemen lijken wat op een stevige wilde orchidee, tenminste de mannelijke variant. De vrouwelijke bloemen groeien verder door en vormen later hoge melkwitte zaadpluizen.

Geschiedenis en etymologie

Zijn tegendraadse groei was de aanleiding tot de Middeleeuwse naam Filiae ante Patrem, dochters voor vaders. Andere vreemde namen waren pestwortel, omdat hij zo woekerend groeit of omdat hij vroeger tegen de pest gebruikt werd. Al in het kruidboek van Dodonaeus werd Hoefblad pestillentiewortel genoemd. Dodoens schrijft: 'Pestilentie wortel ghedroogt, ghepoedert en met wijn gedroncken is een seer costelijke medecijne tegen die pestilentie …. zij doet den mensche zweeten…

De wetenschappelijke naam petasites verwijst mogelijk naar de pest, al is het meer waarschijnlijk dat het woord afkomstig is van petasos, Grieks  voor breedgerande hoed. De grote bladeren werden door de herders als een zonnehoed gedragen. Het blad blijkt wel meer functioneel gebruikt geweest te zijn, bijvoorbeeld om boter in te verpakken en koel te houden, wat we weer in de Engelse naam Butterbur terug vinden.

De plant is in onze tijd zowel positief als negatief in het nieuws geweest. Positief omdat hij een duidelijke krampwerende werking bezit en als zodanig werkzaam blijkt bij migraine, astmatische en allergische aandoeningen en maag-darmproblemen.  

Negatief zijn de zogenaamde pyrrolizidine-alcaloïden in Hoefblad, deze stoffen kunnen over langere termijn ingenomen levercellen beschadigen. De oplossing voor dit probleem is de plant kortstondig (3 weken) te gebruiken of extracten zonder alkaloïden in te nemen.

Een wetenschappelijk onderzoek met Petasites bij migraine

Petasitus is een plant die uitgebreid onderzocht werd. Een van die studies werd gedaan bij 245 migrainepatiënten die gedurende drie maanden tussen de twee tot zes migraine aanvallen per maand kregen. De patiënten werden willekeurig gekozen en kregen dagelijks twee capsules van 75 milligram van een hoefbladaftreksel of een place­bo. Gemeten werd vooral de frequentie van migraineaanvallen, die vergeleken werd met het aan­tal aanvallen voor het onderzoek.

Bij de patiënten die 75mg toegediend kregen met de groothoefblad verminderde de frequentie van hoofd­pijn met 48%  in vergelijking met de placebogebruikers waar 26% vermindering werd gemeten. 

Groot hoefblad is dus niet alleen een grandioze sierplant voor een grote tuin maar op de juiste manier gebruikt ook een goed medicijn.

Neurology.