Laten we er geen doekjes om winden: we offeren onszelf allemaal op om vaardigheden te leren die ons een goede baan bezorgen, en storten ons in de dagelijkse race die de jacht op geluk is. Maar wie wil er nu tot routineklussen veroordeeld zijn? Afgezien van een paar conformisten die ik ooit heb gekend, willen de meeste werknemers opklimmen, vooruitkomen, promotie krijgen – een geslaagde carrière. En natuurlijk daar de financiële vruchten van plukken.

Laat ik allereerst vermelden dat ‘leiderschap’ een mooi klinkend, abstract en tamelijk ongrijpbaar bijvoeglijk naamwoord is. We kunnen dit onderwerp beter in simpeler termen bespreken. Wat maakt iemand bijvoorbeeld tot een goede leider? Is zij een goede baas? Waarom?

Laten we dus eerst deze vraag beantwoorden: Wat is een leider of een baas? Een leider is iemand die mensen of ondergeschikten moet aansturen. Maar hoe doe je dat? Leiderschap is niet iets wat je uit een lesboek kunt leren. Managementlesboeken gaan er bladzijden lang, hoofdstukken lang, delen lang over door, maar dat zijn voornamelijk platitudes en clichés met weinig praktisch nut.

De formule uit het managementlesboek:

Geef het goede voorbeeld – wees een baas die gelijke kansen biedt – wees vriendelijk en luister goed – wees consequent en doortastend – wees integer.

Mijn formule:

  1. Zorg dat je iedereen die onder jouw verantwoordelijkheid valt kent en verdeel ze onder in drie groepen: (1) degenen die jouw tijd verdienen (2) degenen die jouw tijd gebruiken en (3) degenen die jouw tijd verspillen.
  2. Accepteer dat je niet alle beste menselijke eigenschappen, deugden, vaardigheden en capaciteiten bezit, maar je ondergeschikten mogen best denken van wel. In een goede baas zien ondergeschikten geen uiterlijk vertoon maar grootsheid.
  3. Denk over jezelf als een kracht. De eerste wet van Newton (de wet van de traagheid) luidt dat als er geen kracht inwerkt op een lichaam, en dat lichaam is in rust, dat lichaam in rust zal blijven. Dit geldt ook voor de menselijke natuur; een goede leider moet dus mensen in beweging zetten.
  4. Denk over jezelf als de zon. De astronoom Kepler ontdekte dat de planeten niet in een constante snelheid bewegen, maar sneller bewegen als ze dicht bij de zon staan. Een goede baas zal – net als in de Bijbel – beoordelen wie snel is en wie overbodige ballast.
  5. Onthoud dat onkruid dood hout wordt. De voormalige grote baas van GE, Jack Welch, zei: ‘Mijn voornaamste taak was talent ontwikkelen. Ik was een tuinman die onze beste 750 mensen water en andere voeding gaf. Soms moest ik ook wat onkruid uittrekken, natuurlijk.

Leiderschapmythen

Niccolo Machiavelli gaf in zijn boekje De Vorst praktisch en cynisch advies aan vorsten/staatshoofden. Door de jaren heen zijn Machiavelli’s raadgevingen in veel lesboeken als gezonde leiderschapsprincipes opgenomen. Twee machiavellistische principes worden vaak aangehaald: (1) het eindresultaat telt, ongeacht de middelen, en (2) een leider moet zorgen dat hij wordt gevreesd, maar niet gehaat.

Als een baas in het bedrijfsleven deze twee machiavellistische principes in de praktijk brengt, zal hij snel ontslagen worden.

Conclusie

In al mijn jaren in het bedrijfsleven heb ik mij in mijn menselijke relaties altijd door één gedachte laten leiden: een leider of een baas zijn betekent dat je macht hebt, en die macht is niets anders dan kracht – de kracht om anderen pijn te doen. Je moet die dus altijd, net als elektriciteit, onder controle houden, doseren en verstandig gebruiken.


LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in