Bloed is een rode vloeistof die via het hart door het lichaam wordt gepompt. Één dertiende van het lichaamsgewicht bestaat uit bloed.
Functies van het bloed
Het bloed in het lichaam wordt voor verschillende dingen gebruikt:
– Het zorgt ervoor dat zuurstof in de longen wordt opgehaald en
wordt vervoerd naar alle delen van het lichaam;
– Het weert infecties af;
– Het vervoert voedsel, afweerstoffen, hormonen en zorgt voor de afvoer van afbraakproducten;
– Het zorgt voor bloedstolling bij verwondingen.
Cellen
Bloed bestaat uit vier delen: witte bloedcellen, rode bloedcellen, bloedplaatjes en plasma. Van de rode bloedcellen heeft het lichaam er het meest. De witte bloedcellen verdedigen het lichaam tegen infecties. Ze kunnen van vorm veranderen en bestrijden virussen en bacteriën door antistoffen te maken of ze op te eten. De rode bloedcellen vervoeren zuurstof naar alle levende cellen in het lichaam. De bloedplaatjes zorgen er voor dat het bloed stolt als je bijvoorbeeld gevallen bent. Bloedplasma is een gelige vloeistof waarin hormonen, voedingsstoffen, afvalstoffen en eiwitten zijn opgelost. Het lichaam maakt elke seconde 2,5 miljoen nieuwe witte en rode bloedcellen aan. Die worden in het beenmerg in de botten gemaakt.
Bloedgroep
Het bloed van twee personen kan verschillen. Alleen als de rode bloedcellen dezelfde eiwitten bevatten heb je een gelijke bloedgroep. Er zijn drie verschillende bloedgroepen. 0, A, B, AB. Als je bij een ongeluk veel bloed verliest kun je donorbloed krijgen. Je moet dan wel allebei dezelfde bloedgroep hebben. Als dit niet zo is kan dit gevaarlijk zijn. De verschillende eiwitten laten de rode bloedcellen namelijk stollen en dat kan voor een dodelijke opstopping zorgen. Als artsen je echter bloedgroep 0 geven maakt dat niets uit want daar kan iedereen tegen.
Bloedsomloop
Het hart pompt al het bloed door het lichaam. Dit moet gebeuren omdat organen zuurstof nodig hebben, en in bloed zit zuurstof. Per minuut pompt het hart 4 liter bloed door de aorta, de grootste slagader. Dit betekent dat het hart per dag maar liefst 6000 liter bloed door de bloedvaten laat stromen. Dit gaat met een snelheid van 2 kilometer per uur.
De bloedvaten in het lichaam vormen een groot netwerk zodat het bloed overal kan stromen. Ieder orgaan in het lichaam heeft een aanvoerende en afvoerende slagader. Die aders gaan weer over in haarvaten.
Blauw bloed
Het is een fabeltje dat mensen van adel blauw bloed zouden hebben. Die onzin komt uit de middeleeuwen. De Moren bezaten de zuidelijke helft van Spanje en de blanke christenen het noorden. De blanke edelen hadden een witte huid, want ze kwamen amper buiten. Door hun lichte vel kon je hun blauwe aderen erg goed zien. Het leek daardoor net of ze blauw bloed hadden. Omdat de christenen de strijd met de Moren wonnen werden ‘blauwbloedjes’ als de beteren gezien.
Bloedarmoede
Bloed is rood doordat het voor een deel bestaat uit ijzer. IJzer is nodig voor het zuurstoftransport. Zonder zuurstof kun je niet leven. Als je niet genoeg ijzer hebt lijd je aan bloedarmoede. Je krijgt dan last van hoofdpijn, duizeligheid of bijvoorbeeld oververmoeidheid. Het ijzertekort kun je aanvullen door vlees, spinazie of broccoli te eten.
Externe links
http://home.luna.nl/~gromit – Een informatiesite over alles wat met bloed te maken heeft.
