De demonstratie van afgelopen 25 september in Madrid werd gevreesd door de Spaanse regering vanwege het geformuleerde doel: het afschaffen van huidige instanties, zoals het Congres, die bewezen hebben geen garantie voor een democratische samenleving te zijn. Niet alleen trad de politie harder op dan nodig, maar ook werden organisatoren achteraf aangeklaagd vanwege onbehoorlijk gedrag en "ondemocratisch" streven. De regering Rajoy doet er werkelijk alles aan om het uiten van ontevredenheid moeilijk te maken. Gelukkig zijn er nog rechters zoals Santiago Pedraz, die de politieke spelletjes aan de kaak stellen.
Is demonstreren nog toegestaan in Spanje onder Rajoy?
De rechter moest eraan te pas komen: polemische uitspraken van rechter Santiago Pedraz
Demonstratie 25-S
Onlangs is er in Spanje ophef ontstaan over de polemische uitspraken van een hooggeplaatste rechter. Rechter Santiago Pedraz moest uitspraak doen over de vraag of een aantal demonstranten, dat zich onlangs tijdens de demonstratie van 25-S minder voorbeeldig had gedragen, de grondwet in gevaar had gebracht. Het doel van de demonstratie van afgelopen 25 september in Madrid was het afschaffen van de huidige politieke instanties die, zoals is gebleken, de democratie niet kunnen garanderen. Er was op de bewuste dag in het congresgebouw een vergadering. De congresleden verklaarden achteraf geen van allen hinder van de demonstratie te hebben ondervonden en zich geen moment bedreigd te hebben gevoeld.
Bruut politieoptreden
De dag verliep, dankzij of ondanks bruut optreden van politie, redelijk rustig. Ondanks dat kreeg het muisje toch een staartje. De organisatoren werden door de nummer twee van de regeringspartij PP, Maria Dolores de Cospedal, beschuldigd van het uit willen voeren van een staatsgreep, waarbij zij niet schroomde de demonstratie te vergelijken met de staatsgreep van kolonel Tejeda in 1981, die ten doel had het beëindigen van de democratie. Zo zie je maar weer: het woord "democratie" is een uiterst onduidelijk begrip. Wat voor de één democratie is (namelijk een wettelijke en toegestane demonstratie) is voor de ander een staatsgreep. De rechter moest eraan te pas komen om uit te maken of er misschien sprake was van ernstig grondwet schendend gedrag.
Demonstreren is democratisch
Demonstraties worden bijna altijd toegestaan. De ervaring leert dat ze niet altijd probleemloos verlopen. Demonstranten kunnen hun toevlucht nemen tot gewelddadige acties, waarbij staatseigendom, zoals vuilcontainers en politieauto´s, wordt beschadigd en verbrand. Ook winkelruiten kunnen lijden onder de ontevredenheid. Burgers die gewelddadig worden, raken soms slaags met de politie en bij de schermutselingen kunnen gewonden vallen. Het is over het algemeen een kleine minderheid van demonstranten die zijn onvrede uit op agressieve wijze.
Zoals president Rajoy al aangaf: de overgrote meerderheid van brave landgenoten houdt netjes zijn mond, komt niet op het journaal of in de krant en ondergaat de crisis en de bijbehorende geld-uit-de-zak-klopperij zonder een kik te geven. Ondanks dat voorbeeldige gedrag van de meerderheid zijn de straffen toch maar vast verzwaard. Het vernielen van (staats)eigendommen komt een vandaal in de toekomst duur te staan. Ontevredenheid voelen, dát mag, maar ontevredenheid uiten is niet toegestaan, behalve tijdens uiterst ordelijk en vreedzaam verlopende demonstraties, op de uren en plaatsen die door de autoriteiten zijn aangegeven.
Als de 25-S eigenlijk best meeviel, waarom wordt dan toch een aantal demonstranten na afloop aangeklaagd? Dit is te verklaren vanuit de door de liberalen gewenste voorbeeldwerking. De regering wil duidelijk maken wie de touwtjes in handen heeft. Spanje mag niet een tweede Griekenland worden.
De uitspraak van rechter Santiago Pedraz
Jammer, niet gelukt. Rechter Santiago Pedraz heeft zich niet willen beperken tot het doen van de uitspraak dat de grondwet niet geschonden werd. De uitspraak mag ook eigenlijk geen verbazing wekken, want de demonstratie was meer een symbolische actie dan een werkelijke dreiging voor de grondwet en het congres. Ook is het contraproductief om het uiten van ontevredenheid steeds moeilijker te maken. Wat alom verbazing en ook zeer stekelige reacties wekte, was de (onnodige?) toevoeging van de rechter over het huidige klimaat van decadentie en gebrek aan verantwoordelijkheid bij diegenen die zich politici noemen. Men krijgt de indruk dat de rechter het verlangen van vooral jeugdige burgers naar een democratie die nog inhoud heeft, kan begrijpen. Steun voor de demonstranten uit onverwachte hoek dus.