Big Brother is watching you, wie kent deze uitdrukking niet? Hoewel deze oorspronkelijk afkomstig is uit de roman ‘1984’ van George Orwell, zullen de meeste mensen bij deze slogan toch denken aan het tv-programma.
Waarom kijken mensen naar dit soort programma’s? Hier kunnen verschillende redenen voor zijn: vermaak, bijvoorbeeld als de schoonmaakdames van “Hoe schoon is jouw huis” een bewoner de les lezen over hoe vies zijn huis is; leedvermaak, als een van de Gooische meisjes met haar dure schoenen in de modder stapt; verveling, als mensen niks beters te doen hebben dan tv kijken of interesse, men is bijvoorbeeld fan van de bekende Nederlander die meedoet aan het programma. Wat de reden voor het kijken naar deze programma’s ook is, het staat vast dat met real-life series heel hoge kijkcijfers worden behaald. Dit is natuurlijk fijn voor de zenders, ook uit commercieel oogpunt, want programma’s die hoge kijkcijfers scoren zijn erg interessant voor adverteerders.
Typen real-life series
Er zijn verschillende typen real-life soaps te onderscheiden. Hieronder volgt een overzicht:
Observatie
Hieronder vallen programma’s zoals Big Brother, De Bus en De Gouden Kooi. Dit zijn programma’s waarin mensen opgesloten zitten en opdrachten moeten doen. Dit soort programma’s hadden in het begin hoge kijkcijfers omdat dit nog nooit eerder was vertoond op de Nederlandse televisie. Er werd getwijfeld aan de aanvaardbaarheid van dit soort programma’s omdat volgens psychologen de opsluiting zou kunnen leiden tot psychische problemen bij de kandidaten. Na enkele seizoenen begonnen deze programma’s echter saai te worden en daalden de kijkcijfers. Geen van de genoemde programma’s zijn nog te zien op televisie.
Bekende Nederlanders
Na bovengenoemde programma’s werd het enkele jaren geleden ineens een hype om programma’s met bekende Nederlanders te maken. Dit begon met “Sterren dansen op het ijs” bij SBS6, gevolgd door “Dancing on Ice” bij concurrent RTL4. Daarna kwam RTL met “Dancing with the Stars.” Andere programma’s met BN’ers zijn Bobo’s in de Bush en So you wanna be a popstar, waarin BN’ers die geen zanger(es) zijn doen alsof ze het wel zijn. Dan zijn er nog de real-life soaps die draaien om één specifieke BN’er en zijn of haar gezin, zoals Jan Smit, Danny de Munk, Frans Bauer, Frans Duijts, de familie Froger en vele anderen.
Wedstrijden
Andere typen programma’s die onder de categorie Real-life soaps vallen zijn wedstrijden. Dit varieert van afvalwedstrijden (De Afvallers, SBS6) tot het winnen van een restaurant (Mijn tent is top, RTL4). Andere real-life soaps die onder de categorie wedstrijden vallen zijn onder andere Het Blok, Expeditie Robinson, Wie is de Mol, De Italiaanse Droom en Peking Express.
Talentenjachten
Zoals dat gaat met alle succesvolle televisieprogramma’s, springen de imitaties als paddenstoelen uit de grond. Nadat RTL4 in 2002 van start ging met Idols, kwam concurrent SBS6 al snel met Popstars. Deze zender kwam later ook met Holland’s Got Talent, gebaseerd op het Britse “Britain’s Got Talent”, waar Susan Boyle werd ontdekt. Momenteel is op RTL4 X-Factor te zien.
Emigreren
Hoewel veel mensen ervan dromen om te emigreren, zijn er maar weinig mensen die het echt doen. Dit verklaart wel de populariteit van programma’s als Ik vertrek, Het roer om en Grenzeloos Verliefd, waarin mensen vertrekken naar een ander land om bij hun geliefde te zijn of hun droom te verwezelijken, zoals een bed & breakfast in Spanje beginnen.
Overig
Tenslotte zijn er nog tientallen andere programma’s die niet onder één van de andere categorieen vallen. Voorbeelden hiervan zijn “Jouw vrouw, mijn vrouw,” “Groeten uit de Rimboe” en “Boer zoekt vrouw.” Bij deze programma’s is het interessant om te zien hoe andere mensen hun huishouden regelen, of families zich wel kunnen redden in de jungle zonder moderne techniek en of de boer eindelijk de liefde van zijn leven vindt.
