Munt, mint, muntje, mentha. Het zit niet alleen in tandpasta of in snoepjes, maar is een echte, groene plant. En zijn gebruik begon al heel lang geleden. Bij Ovidius bijvoorbeeld die beschreef hoe de dochter van de watergod, Menthe of minthe genaamd, door de god van de onderwereld bemind werd maar door diens jaloerse echtgenote in een plant veranderd werd. Die goden toch, maar zo kunnen wij nu toch genieten van al die frisse munten en die vreemde verhalen.
Andere coryfeeën uit die tijd, Hippocrates en Dioscorides op kop, noemden de munt vaak in hun geschriften over geneeskunde. Plinius schreef het gebruik ervan voor in 41 geneeskrachtige dranken en in sommige daarvan werd het kruid apart genoemd als maagmiddel, versterkend middel en carminatief. De Romeinse soldaten verbreidden de muntplanten over het gehele Romeinse rijk. Reeds in de negende eeuw werd dit kruid in vele Europese kloostertuinen gekweekt. In de Middeleeuwen werden muntbladeren niet alleen in de keuken gebruikt, maar het verpulverde blad diende ook om de tanden wit te maken, mondzweren te genezen, beten van dolle honden te helen, de pijn van wespensteken te verlichten, te voorkomen dat de melk zou stremmen en om ratten en muizen te verjagen.
Vele muntsoorten
Muntsoorten kruisen er lustig op los. Ze hebben een sterke neiging tot bastaardering, zeggen de saaie plantkundigen. Dan gebruikten die oude schrijvers toch wel een andere taal. Zo schreef Walahfrid Strabo, abt van het klooster van Reichenau, in zijn 'Hortulus' kruidengedicht uit 840 in de 18de strofe over 'Mentha': "Als iemand in de mogelijkheid is, de krachten, soorten en namen van 'Munt' volledig uit het hoofd op te noemen, is hij ook in staat om het aantal vissen die in de rode zee zwemmen, op te noemen".
We zullen dus niet proberen om ze allemaal op te noemen. Het is ook niet duidelijk welke muntsoorten vermeld werden in oude kruidenboeken. In de historische teksten is zeer zeker dikwijls sprake van Mentha aquatica L., de Watermunt. Hij groeit nu nog altijd langs de oevers van beken, de stengel draagt een ronde bloemknop (terwijl de meeste muntsoorten schijnaren hebben). Zeer aromatisch is de akkermunt (Mentha arvensis L.) waarvan de bloemen in de bladoksels staan. Zonder aangename reuk is daarentegen de hertsmunt (Mentha longifolia Huds.), die lange lancetvormige bladeren bezit en waarvan de bloemen in lange schijnaren steken. Hertsmunt wordt in de kruidenboeken dikwijls vermeld, meestal met de opmerking dat ze medicinaal weinig wordt toegepast.
Poleimunt
Een oude medicinale muntsoort is Mentha pulegium L. de Poleimunt, die vooral in de landen rond de Middellandse Zee voorkomt. Het is een plant met ovale blaadjes en een menigte dichte bloemkransjes die boven elkaar zitten. De naam pulegium slaat op het insectenwerend vermogen van dit kruid. De Romeinen gebruikten het namelijk tegen vlooien (pulex).
Een soort die nog veelvuldiger voorkomt is Mentha spicata L., ook genoemd aarmunt, spitsmunt of groene munt. Zijn bladeren lijken op deze van hertsmunt, maar zijn kleiner. Het is eveneens een kruising tussen hertsmunt en de rondbladige munt. De kruizemunt is een ondersoort van Mentha spicata, heeft rimpelige bladeren, dikke bladnerven en gekroesde randen. De etherische olie bevat geen menthol, waardoor de plant een andere geur heeft en meer naar karwij ruikt.
Maar nu, is de bekendste soort toch wel de Pepermunt of Mentha piperita. die waarschijnlijk pas aan het eind van de 17de eeuw bekend raakte. Veel van de historische gebruiken van de andere muntsoorten zijn dan ook overgedragen geweest op deze nieuwe kruising Mentha piperita.
Munt voor de spijsvertering
En om niet alleen mooie verhalen over Mentha te vertellen, wil ik toch wel zeggen dat de thee zonder meer goed is bij spijsverteringsproblemen, zoals misselijkheid, braakneigingen, darmkrampen en tegen een hedendaagse darmkwaal, spastisch colon. De etherische olie kan ook hoofdpijn verlichten, gewoon een druppeltje op je slapen wrijven. Wel voorzichtig doseren want de olie kan de ogen irriteren. Natuurlijk is Mentha piperita nog voor veel andere kwaaltjes te gebruiken, maar ik wil hier geen eindeloze opsomming geven, aan die kwaal lijden al genoeg kruidenboeken.
Voor meer info: https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/mentha-piperita-pepermunt
