Sommige honden zijn sterren in het vragen of zelfs afdwingen van aandacht. Ze gaan voor je zitten en je aan zitten kijken. Leggen hun kop op je schoot. Duwen met hun neus tegen je arm of hand of zetten het op een janken of blaffen. Alles wordt uit de kast gehaald om maar aandacht te krijgen. Menig hondeneigenaar heeft soms het gevoel alleen maar te moeten mopperen. De vraag die men mij vaak stelt, is: ‘Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik hem niet alsmaar hoef te straffen en dat ik weer van mijn hond kan genieten?’
Hoe ontstaat dit ‘dwingende’ gedrag bij de hond?
Aandacht is een belangrijke beloning voor een hond. Honden zijn sociale dieren, die uitstekend passen binnen de sociale omgeving van ons gezin. En in het ‘vragen’ van aandacht zijn honden nu eenmaal erg goed en volhardend. Alles wordt dan uit de kast gehaald om maar aandacht te krijgen. Vooral op momenten waarop het je nu net even niet uitkomt: als er visite is, als je rustig een kopje koffie wilt drinken of als je een serieus telefoongesprek wilt voeren. Ze houden van positieve aandacht, maar nemen desnoods genoegen met negatieve aandacht, als andere vormen van aandacht niet voorhanden zijn. Een fors uitgesproken ‘foei’ kan voor de hond dus het ‘succes’ zijn, waar hij naar op zoek was. Hij heeft immers aandacht gekregen voor zijn gedrag. Weliswaar geen positieve aandacht, maar een standje is ook aandacht, dus: prima resultaat! En omdat een hond gedrag dat hem succes oplevert altijd zal herhalen, zal het aandachtvragende gedrag alleen maar toenemen. Daarom is het negeren van ongewenst gedrag vaak effectiever dan het te bestraffen.
Niet in alle situaties
Negeren werkt natuurlijk niet in alle situaties. Het werkt bijvoorbeeld niet als honden zich agressief gedragen. Ook als ze ergens heel veel plezier in hebben, dan stoort jouw gebrek aan aandacht hen niet. Negeren van ongewenst gedrag werkt als effectief hulpmiddel als honden zich ‘misdragen’ op een aandachtvragende manier, bijvoorbeeld bij:
- opspringen,
- bedelen,
- blaffen of janken
- tegen je hand duwen of met de poot maaien.
Ander gedrag belonen
Door alleen het ongewenste gedrag te negeren, zal het op den duur uitdoven. Het levert de hond immers niets meer op. Het uitdoven van ongewenst gedrag gaat sneller als je er ander gedrag voor in de plaats vraagt, wat je uiteraard uitgebreid kunt belonen. Door consequent op de juiste wijze het negeren toe te passen en ander, gewenst gedrag te belonen, dooft het aandachtvragende gedrag sneller uit. Let op: de hond mag geen enkele keer succes meer hebben met zijn ‘oude’ gedrag. Als je hem bijvoorbeeld het bedelen wilt afleren en je schoonmoeder vindt het leuk om hem toch een koekje toe te stoppen, ben je weer terug bij af. Sterker nog, je hond zal nog meer gaan volharden in zijn aandachtvragende gedrag. Hij heeft immers geleerd dat het wel lukt, als hij maar lang genoeg volhoudt!
Hoe negeer je de hond op de juiste manier: 4 voorwaarden
Van te lang of te vaak negeren gaan honden zich niet beter gedragen. Ze worden er juist onzeker van. Je hond dus een uur in een andere kamer opsluiten heeft dan ook weinig zin. Hij zal het verband tussen zijn opsluiting en zijn gedrag niet begrijpen. Het is de bedoeling dat je de hond jouw aandacht alleen onthoudt, totdat hij stopt met het aandachtvragende gedrag. Om het principe van ‘negeren’ goed toe te passen, moet het voldoen aan de volgende vier voorwaarden:
1. Geen oogcontact
Honden zijn zich heel sterk bewust van oogcontact. Het is een sterk emotioneel signaal. Honden die jengelen om aandacht letten altijd op jouw ogen om je reactie te peilen. Je kunt ze dus een signaal geven door ze nadrukkelijk niet aan te kijken. Voor de hond betekent dit een signaal van afkeuring voor zijn gedrag.
2. Direct negeren
Honden hebben maar weinig aanmoediging nodig om aan te houden met hun gedrag. Twijfel dus niet, maar start het negeren zodra je ongewenst gedrag ziet. Draai je meteen om, doe je handen over elkaar (zodat hij zijn neus niet tegen je handen kan duwen) en kijk overdreven naar het plafond. Je zult zien hoe snel de hond stopt met zijn gedrag. Hij heeft er immers geen succes mee gehad.
3. Houd vol
Als je het negeren toepast, moet je het volhouden totdat het ongewenste gedrag ophoudt. Geef je toe, dan leert de hond dat hij succes kan boeken als hij maar lang genoeg volhoudt.
4. Beloon ander gedrag
Zoals gezegd is negeren alleen niet voldoende. Zodra het ongewenste gedrag is opgehouden, vraag je ander gedrag van de hond. Door dit nieuwe gedrag te belonen, leert de hond dat hij hier meer succes mee heeft en zal hij dit gedrag ontwikkelen tot gewoontegedrag!