De middelbare school begint te vroeg. Dit werd al tientallen jaren door leerlingen beweerd, maar een paar jaar geleden hebben ook de eerste deskundigen deze stelling beaamd: de scholen zouden minimaal een uur later moeten beginnen.
Later moe
Elke morgen liggen er tijdens de eerste lesuren wel een paar scholieren met hun hoofd op hun tassen te slapen. Simpelweg te laat naar bed, denken veel mensen. Maar dit ligt iets genuanceerder.
In de hersenen wordt de stof melatonine afgegeven, die ervoor zorgt dat je moe wordt en gaat slapen. Bij pubers wordt deze stof later op de avond afgegeven, waardoor pubers later vermoeid raken en dus ook later naar bed gaan. De scholen houden hier echter geen rekening mee: om half negen luidt ongenadig de eerste bel.
Steeds meer leerlingen komen met vermoeidheidsklachten bij de kinderarts en het grootste gedeelte van hen knapt niet meer op. Na ongeveer een jaar voldoen de tieners aan de kenmerken van het chronische vermoeidheidssyndroom (CVS) en velen zijn na drie jaar nog niet opgeknapt.
Tot vijf uur in de schoolbanken
Volgens onderzoekers en kinderartsen lijden de leerprestaties van leerlingen ernstig onder het slaaptekort en moeten de middelbare scholen later beginnen. Het gevolg hiervan is dat de scholen ook later eindigen, want de urennorm in het voortgezet onderwijs blijft natuurlijk gelden. Dit zou dus betekenen dat de scholen pas rond vijf uur of in sommige gevallen zelfs later zouden eindigen. Zou dat de leerprestaties ten goede komen? Hierover bestaat twijfel. Maar ook andere redenen weerhouden de scholen ervan hun lestijden aan te passen. Zo zijn veel tieners fel op het idee tegen, aangezien hun vrijetijd zou afnemen als de scholen later zouden beginnen en dus eindigen. Voor vrijetijdsbestedingen als sport of muziek zou in sommige gevallen geen tijd meer zijn, concluderen zij.
De school later beginnen is dus een nogal omstreden voorstel, maar er is nog een alternatief dat al door meerdere deskundigen is geopperd: de dag beginnen met lessen als beeldende vorming, lichamelijke opvoeding of muziek en een verbod op toetsen in het eerste lesuur, zodat de hersenen van onze jonge langslapers de tijd krijgen om geleidelijk te ontwaken.
