Europees Vuilbroed is een bijenziekte die grote schade aan bijenvolken kan toebrengen. Hoe herken je Europees Vuilbroed, en wat kun je er tegen doen?
Wat is Europees Vuilbroed?
Europees Vuilbroed (EVB) is een bacteriële infectie die het broed van een bijenvolk aantast. De ziekte wordt veroorzaakt door de bacterie Melissococuus Pluton. In tegenstelling tot de bacterie (Paenibacillus Larvae) die Amerikaans Vuilbroed, ook bekend als AVB, veroorzaakt, produceert Melissococcus pluton geen sporen, waardoor het iets minder besmettelijk is dan AVB.
Wanneer de larven door werksterbijen worden gevoerd, wordt de bacterie aan de larven overgedragen. Via het voer neemt de larve de bacterie op. Zodra de bacterie de darmholte heeft bereikt, begint het zich te vermenigvuldigen. Terwijl de bacterie zich in de darmholte bevindt, steelt het voedsel van de larve. De afvalstoffen van de bacterie zijn giftig. Door de combinatie van voedseldiefstal en giftige afscheiding overleeft de larve de infectie in veel gevallen niet.
Dode larven worden door werksterbijen verwijderd, waarbij de werksters drager van de bacterie worden. Als de bacterie niet verwijderd wordt, drogen ze in. Dit is een groot verschil met Amerikaans Vuilbroed, waar de dode larven in een smurrie veranderen waaruit draden getrokken kunnen worden. Bij twijfel of sprake is van Amerikaans of Europees Vuilbroed is het dradentrekken dus een belangrijke indicator.
Bij het verpoppen scheidt de jonge larve de bacterie in grote aantallen uit, waardoor de ziekte zich kan verspreiden. Bovendien nestelt de bacterie zich in de celwand, waardoor ook volgende generaties besmet kunnen raken. Poetserbijen die de cel komen reinigen zullen ook drager worden, waarna zij de Melissococcus pluton overdragen aan voedsterbijen.
Symptomen
- Sterfte in het broed
- Ingedroogde dode larven
- Dwerggroei bij larven die het overleven
- Open en gescheurde celdeksels
- Larven worden geel
- Bewegende larven in de cel
- "Hagelschot" patroon in broed
- Zurige geur
Wat te doen tegen Europees Vuilbroed?
Europees Vuilbroed kan worden bestreden met antibiotica. Veiliger is echter om besmette broedramen te verbranden, aangezien is aangetoond dat de kans op herbesmetting na een antibioticakuur hoog is. Ook is het raadzaam om de verbrande ramen te vervangen door "vers" kunstraat en de kast te reinigen met een hete 6% soda-oplossing.
Er zijn imkers die de ziekte aanpakken door een broedloze periode in te lassen, waarbij de zwermmethode wordt toegepast om nieuwe (schone) volken te kweken.
Hoe voorkom je Europees Vuilbroed?
Zoals bij zoveel bijenziekten is hygiëne een belangrijk wapen tegen infectie. Vooral het bestrijden van de Varroa-mijt is een belangrijke bezigheid, aangezien deze mijt het weerstandsvermogen van de bij aantast en de dieren vatbaarder voor infectie maakt.
Een goede 'dracht' (veel stuifmeelleverende planten van grote variëteit in het drachtgebied van het volk) zou bijdragen aan een natuurlijk herstel van het volk.
Lees ook: http://documents.plant.wur.nl/ppo/bijen/avb_evb.ppt
