In Nederland is dyslexie een groot probleem. Een kwart van de leerlingen heeft na het verlaten van de basisschool nog steeds het niveau van een leerling uit groep 6. Veel mensen denken dat de groei van het aantal leerlingen met dyslexie samenhangt met het toenemende aantal mogelijkheden om dyslexie te meten. Volgens de ontwikkelingspsycholoog Dr. Ewald Vervaet is dit onzin; er zijn wel degelijk meer kinderen met dyslexie dan vroeger. Volgens Vervaet heeft dit alles te maken met de leeftijd waarop kinderen in Nederland leren schrijven.
Vervaet
Ewald Vervaet is een ontwikkelingspsycholoog die onderzoek doet naar de ontwikkeling van jonge kinderen. Hierover geeft hij les op universiteiten. Bovendien schrijft hij vaak artikelen in het blad WIJ Jonge Ouders. In zijn boek Naar school, Psychologie van 3 tot 8 zegt hij het eens te zijn met de Zwitserse ontwikkelingspsycholoog Piaget, die de ontwikkeling van kinderen onderverdeeld heeft in verschillende fasen. Aan de hand van deze fasen legt Vervaet uit dat wij zelf verantwoordelijk zijn voor het toenemende aantal dyslectici.
Leren schrijven
In Nederland leren kinderen steeds eerder schrijven. Vroeger begonnen kinderen pas in groep 3 met schrijven. Tegenwoordig worden leerkrachten in de kleuterklas gedwongen om de kinderen hier al op jonge leeftijd mee bezig te laten zijn. Op deze manier komen kinderen al vroeg in aanraking met letters en woorden. Volgens de onderwijsinspectie zou dit ervoor kunnen zorgen dat het aantal kinderen met dyslexie afneemt.
In zijn boek beschrijft Vervaet het tegenovergestelde. Hij legt uit dat kinderen pas iets kunnen leren wanneer zij daar aan toe zijn. Ze moeten dus in een volgende fase komen voor ze iets nieuws kunnen leren. Wanneer kinderen nog niet aan schrijven toe zijn, kan dit grote gevolgen hebben. Vervaet vergelijkt het met een jong takje van een boom dat je ombuigt. Dit takje zal krom gaan groeien, terwijl een sterke tak hier wel tegen zou kunnen. Het is dus belangrijk om te wachten met schrijven tot het kind er klaar voor is. Wanneer je dit niet doet, kunnen er verkeerde verbindingen in de hersenen van kinderen ontstaan, waardoor dyslexie ontstaat.
Noorwegen
In Noorwegen beginnen de kinderen met schrijven als ze zeven-en-een-half jaar oud zijn. Volgens Vervaet zou Nederland hier een voorbeeld aan moeten nemen. Taaluitval komt namelijk nauwelijks voor in Noorwegen.
Kritiek
Natuurlijk is er ook een hoop kritiek op de ideeën van Vervaet. Volgens de website schrijven leer je zo kun je Nederland niet met Noorwegen vergelijken. In Nederland gaan kinderen al veel eerder naar school. Je kunt kinderen niet drie of vier jaar laten wachten met schrijven, als ze hier al wel veel mee in aanraking komen.
Volgens de dyslexiedeskundige Tom Braams is er geen bewijs voor de theorie van Vervaet. Hij zegt dat er absoluut geen wetenschappelijke steun bestaat voor deze theorie.
Of vroeg leren schrijven echt kan zorgen voor dyslexie is dus nog helemaal niet zeker. Deze theorie zal in de loop der jaren waarschijnlijk verder onderzocht worden. Wat voor veel ontwikkelingspsychologen en leerkrachten inmiddels wel duidelijk is, is dat je kinderen nooit iets moet leren als ze er nog niet aan toe zijn. Wanneer een kind ergens nog niet klaar voor is, zal dit veel moeizamer gaan dan wanneer het kind zeer gemotiveerd is.
Artikel: Kouwenhoven, A. (2008) Basisonderwijs maakt kinderen dyslectisch
www.kinderinfo.nl
