Ieder jaar weer leeft de discussie opnieuw op: Moederdag, een mooie traditie of een commerciële zet van winkels om geld te verdienen. Eén ding is zeker, moederdag na het overlijden van een moeder zal nooit meer hetzelfde zijn.
Zondag 11 mei 2014, de zoveelste moederdag sinds de traditie in 1925 zijn oorsprong vond in Nederland. En toch is deze moederdag zo vreselijk anders dan alle voorgaanden. Dit was voor mij namelijk de eerste moederdag zonder mijn moeder. 5 April 2014 hebben we haar op 47-jarige leeftijd moeten verliezen aan de vreselijke ziekte kanker.
Moederdag commerciële onzin?
Zelf heb ik nooit iets gehad met moederdag. Een erfenisje van mijn oma, die zich vreselijk kan opwinden over 'die commerciële onzin' en tot op de dag van vandaag niet meer wil accepteren dan een schamele geranium (wat ook met de nodige pijn en moeite gaat). En toch werd ik vandaag wakker met een drukkend gevoel op mijn borst. De aanloop naar deze dag was al pijnlijk geweest; een brief van een parfumerie met de tekst 'voor de liefste mama', gesprekken van collega's over hun plannen voor moederdag om over de reclames op tv en billboards nog maar te zwijgen. Maar nu social media ons de mogelijkheid heeft gegeven een kijkje te nemen in het leven van anderen, is ook de confrontatie met het gemis van een moeder op een dag als deze des te groter, van foto's van ontbijtjes op bed tot lieve teksten in het teken van een moeder. Hoe moet je daar nu mee omgaan?
Blije foto's van moeders en dochters
Het antwoord op deze vraag is denk ik voor iedereen anders. Als ik op mijn gevoel was afgegaan was ik de hele dag in bed blijven liggen. Soms is de confrontatie te moeilijk en waar je deze in het dagelijks leven nog wel eens uit de weg kunt gaan, was dit een onmogelijke opgave deze 11 mei. Ikzelf werd van de ene emotie naar de andere geslingerd. Zo kwam uit het niets ineens een soort aan woede grenzende irritatie opzetten toen ik alle blije foto's van moeders en dochters samen zag. Want waarom was mij dat nou niet gegund? Achteraf kwam het schuldgevoel, want natuurlijk hadden deze mensen het recht hun moeder in het zonnetje te zetten op een dag als deze.
Je moeder is wel je mama
Het missen van een moeder is een apart soort verdriet. Het moeten verliezen van een ouder is iets intens verdrietigs, maar in mijn ogen komt er bij het overlijden van een moeder nog een extra dementie bij. Je moeder is wel je mama. Je rots in de branding, degene die onvoorwaardelijk trots op je is en altijd als een leeuw voor je zal vechten. Misschien wel de enige op deze hele wereld die zo onvoorwaardelijk van je kan houden, hoe je je leven ook indeelt. Die je bij zich heeft gedragen en beter kent dan wie dan ook. Degene naar wie je opkijkt en die je de lessen meegeeft voor in je verdere leven hoe je het wel of vooral niet wil doen. Een moeder neemt een stukje van jou met zich mee zodra ze overlijdt, op welke leeftijd dat ook moge zijn.
Moederdag kent ook verdriet
Het verdriet kwam voor mij dan ook snoeihard binnen op deze dag, een dag die eigenlijk van niet zoveel waarde was voor mij tot dit jaar. Ik dacht terug aan alle knutselwerkjes, liedjes aan bed, verbrande croissantjes en last-minute cadeaus. Maar ik dacht ook vooruit aan de moederdagen die er gaan komen waarop ik niet langer de rol van dochter maar die van moeder ga vervullen. Het besef dat mijn moeder er niet zal zijn om mijn eerste moederdag te delen doet pijn.
Je staat er niet alleen voor
En dus voor alle meisjes die niet meer kunnen uithuilen in de armen van hun moeder bij liefdesverdriet. Voor alle dochters die tijdens hun zwangerschapskwaaltjes niet naar mama kunnen bellen voor advies. Maar ook voor alle vrouwen die in hun volwassen leven hun rolmodel zijn verloren. Voor alle zonen die hun kinderen niet kunnen voorstellen aan oma. Voor de jongens die nooit een moeder in hun leven hebben gekend. Voor alle alleenstaande vaders die afscheid hebben moeten nemen van hun levensgezel en nooit meer om advies kunnen vragen als het om de kinderen gaat. Weduwnaars die de enige die hun trots kan begrijpen naast zich moeten missen bij afstuderen of bruiloften van kinderen of weduwnaars die een leven hebben gedeeld met iemand en er nu ineens alleen voor staan. Voor jullie oneindig veel kracht toegewenst alle moederdagen die er nog komen gaan. Jullie staan er niet alleen voor.
