Wanneer een zwangere vrouw ervoor gekozen heeft om de combinatietest uit te laten voeren, en de uitslag hiervan uitwijst dat het ongeboren kindje een kans heeft van 1 op 200 of minder dat het een chromosoom afwijking heeft, krijgt de zwangere vervolgonderzoeken aangeboden. Zij kan hierbij kiezen uit een vlokkentest of een vruchtwaterpunctie. Iedereen heeft de namen vast weleens gehoord. Maar wat houden deze onderzoeken nou eigenlijk in? In dit artikel ga ik verder in op de vlokkentest.
De combinatietest was slechts een kansberekening op het krijgen van een kindje met een bepaalde aandoening zoals het
* syndroom van Down,
* syndroom van Patau of het
* Edwardssyndroom.
Wanneer er een hoge of verhoogde kans is, kunnen vervolgonderzoeken wel zekerheid geven. Een vlokkentest, een vruchtwaterpunctie of een uitgebreid echoscopisch onderzoek zullen volgen op de combinatietest.
Vlokkentest
Een van de vervolgonderzoeken is een vlokkentest. Deze test dankt haar naam aan het materiaal dat er wordt weggenomen uit de baarmoeder. Kleine uitstulpinkjes van de placenta worden weggenomen uit de baarmoeder, deze uitstulpinkjes zien er een beetje vlokkerig uit, vandaar dus vlokkentest.
Een vlokkentest wordt afgenomen wanneer de vrouw tussen de 11 en 14 weken zwanger is met als doel het achterhalen van een chromosomale afwijking van het ongeboren kindje.
Deze test wordt vrijwel altijd pas gedaan na een combinatietest waarbij de kans groter is dan 1 op 200 op een kindje met een chromosoomafwijking, maar kan ook in andere gevallen aangeboden worden. Bijvoorbeeld wanneer de vrouw ouder is dan 36 jaar of wanneer bepaalde chromosomale aandoeningen vaker voorkomen in de familie van de zwangere vrouw.
Hoe wordt de vlokkentest gedaan?
Een vlokkentest kan op twee manieren worden gedaan:
- Trans-abdominaal, in gewone 'mensentaal' via de buikwand, met een achoapparaat wprdt de juiste plaats van de moederkoek bepaald waarna een miniscule naald door de buikwand wordt ingebracht en een klein beetje placenta wordt weggezogen
- Trans-cervicaal, makkelijker gezegd vaginaal. In dit geval wordt een eendenbek inegebracht waarna de plaats van de placenta bepaald kan worden. Ook bij deze manier wordt een dun slangetje of kleine tangetje ingebracht waarmee wat placenta wordt weggenomen uit de baarmoeder,
De 'vlokken' die hiermee verkregen zijn bevatten dezelfde lichaamscellen als het ongeboren kindje. Deze cellen worden doorgaans op kweek gezet in een laboratorium zodat de cellen zichtbaar worden. Op deze manier kan met 98 tot 99 % zekerheid bepaald worden of het kindje een chromosoomafwijking heeft of niet.
De uitslag is doorgaans binnen 3 weken bekend. Er is ook een snellere manier waarbij de cellen niet verder gekweekt hoeven te worden. Deze manier gebruikt men niet vaak, maar kan in sommige gevallen handig zijn. Op deze manier kan de uitslag sneller bekend zijn, meestal binnen twee weken.
Het gebeurt maar heel zelden dat de uitslag geen duidelijkheid geeft, wanneer dat toch gebeurt moet een nieuwe vlokkentest worden afgenomen of een vruchtwaterpunctie.
Voordelen en nadelen van vlokkentest
Helaas kleeft er ook een groot nadeel aan de vlokkentest, namelijk de kans op een miskraam. Hoewel deze kans maar heel klein is (ongeveer 5 op de 1000) geeft dit wel stof tot nadenken aan de ouders om de test wel of niet te laten uitvoeren.
Een voordeel van de vlokkentest is dat er zeer nauwkeurig bepaald kan worden of het ongeboren kindje een aangeboren afwijking heeft of niet, de test geeft namelijk 98 tot 99 % zekerheid!
Een ander voordeel is dat de test al vroeg in de zwangerschap gedaan kan worden. Mocht er inderdaad een chromosoomafwijking geconstateerd worden kunnen de aanstaande ouders al vroeg beslissingen nemen die zij eventueel nodig achten. Sommige ouders zullen de zwangerschap willen afbreken, anderen zullen met het verdriet leren leven en het kindje zo goed mogelijk opvoeden.
Wanneer de ouders er voor kiezen om de zwangerschap af te breken is een zuigcurettage nog mogelijk, er hoeft gelukkig geen bevalling plaats te vinden.
Indien het kindje chromosomale afwijking heeft
In dat geval zullen de ouders doorgestuurd worden naar specialisten die hen zo goed mogelijk uitleggen wat de aandoening precies inhoudt en wat de gevolgen kunnen zijn wanneer het kindje ter wereld komt. Er volgen vele gesprekken waarbij de ouders ook de keuze zullen krijgen om het kindje wel of niet ter wereld te laten komen. Ook staan er maatschappelijk werkers klaar voor de ouders om hen op te vangen en hulp te bieden.
Wanneer de vrouw al verder zwanger is dan 14 weken kan men in plaats van de vlokkentest een vruchtwaterpunctie laten uitvoeren. Deze punctie heeft hetzelfde doel maar er zijn verschillen met de vlokkentest. Voor wie meer wil weten over de vruchtwaterpunctie kan hier informatie vinden.
