Stotteren is een spraakstoornis. Dit uit zich in het herhalen of verlengen van een woord, lettergreep of zin.
Wat is stotteren?
Stotteren is een spraakstoornis waarbij lettergrepen, klanken of woorden worden herhaald. Je kan dus speken van een stoornis in de timing van spraakbewegingen. Veel spieren (150!!!) moeten op het juiste moment de juiste bewegingen maken. Stotteraars hebben een wankel Timingsysteem, waardoor spraakbewegingen te vroeg of te laat starten.
Stotteren, de symptomen
Veel stotteraars ontwikkelen zogenaamde secundaire symptomen, zoals opvallende spasmen van de gezichtsspieren of extra bewegingen van het lichaam tijdens het spreken. Naast symptomen die zichtbaar en hoorbaar zijn, zijn er ook verborgen symptomen. Deze emotionele symptomen zoals de angst om te stotteren en het vechten tegen het stotteren zijn eerder een gevolg van het wankele spraaksysteem dan oorzaken.
Zichtbare verschijnselen tijdens het stotteren zijn bijvoorbeeld: knipperen met de ogen, wenkbrauwen optrekken en fronsen, gaan verzitten, trommelen met de vingers, de lippen bevochtigen, voor het begin van spreken of tijdens een blokkade een schokbeweging met het hoofd maken.
Er zijn drie vormen van stotteren, te weten:
- Verlenging: Hierbij wordt een bepaalde letter extra lang gemaakt. Bijvoorbeeld: koooooonijn.
- Herhaling: Hierbij wordt een stukje van een woord een aantal keren herhaald. Bijvoorbeeld: ko-ko-ko-konijn.
- Blokkades: Hierbij blijft een letter hangen en wordt die letter een aantal keer herhaald. Bijvoorbeeld: k-k-k-konijn.
Varianten op stotteren
- Verrommeling = wanneer de spraak letterlijk volgestopt wordt met ongerelateerde woorden, waardoor het onbegrijpelijk wordt. Meestal worden lettergrepen en zinnen moeiteloos herhaald. De persoon is zich vaak niet bewust van enige communicatie problemen.
- Neurogeen stotteren = stotteren dat meestal binnen een week optreedt na een hersenstoornis, zoals een beroerte, epilepsie of hersentrauma.
- Psychogeen stotteren = stotteren wat ontstaat na een psychisch trauma.
- Spastische dysfonie = een zeldzame, chronische stemstoornis. die meestal op volwassen leeftijd ontstaat en waarvan de oorsprong betwist is. Karakteriserend aan deze stoornis is de frequente onderbrekingen in de stemvorming, haperingen en variaties in toonhoogte.
- Broddelen = niet-vloeiende of aritmische, moeilijk verstaanbare spraak. Ook stopwoorden, snelle woord- en klankherhalingen zijn kernmerkend.
Oorzaken van stotteren
Meestal begint het stotteren op jonge leeftijd. Wanneer één van de ouders stotteren of hebben gestotterd, is de kans 80 procent dat het kind ook zal gaan stotteren. Indien de moeder stottert (of heeft gestotterd) heeft een zoon 39 procent kansop stotteren en een dochter 16 procent. Indien de vader stottert (of heeft gestotterd) heeft een zoon 23 procent kans te gaan stotteren en een dochter 10 procent.
Tegenwoordig zijn er een aantal genen bekend die stotteren kunnen veroorzaken. In die gevallen is stotteren erfelijk, maar dit is lang niet altijd zo. Heel soms komt het voor dat ouderen plotseling beginnen met stotteren. Vaak is dit een gevolg van een emotionele gebeurtenis. Stotteren is dan dus vooral een psychologisch probleem.
Behandeling bij stotteren
Individuele- of groepstherapie kan gegeven worden door een logopedist/stottertherapeut. Logopedie is zorg die nodig is als er problemen zijn met stem, spraak, taal, gehoor en slikken. Iedere logopedist heeft kennis over de behandeling van stotteren.
Prognose
Volledig herstel van stotteren is het meest waarschijnlijk wanneer een behandeling dicht bij het tijdstip van aanvang ligt. Dus het vroegtijdig signaleren en behandelen van stotteren is van cruciaal belang.
www.medicinenet.com
www,paedwizer.net
