De mazelen is een ziekte waarvoor wordt gevaccineerd. Ondanks de vaccinatie is er zo nu en dan toch nog een uitbraak van de mazelen. Wat veroorzaakt de mazelen en wat zijn de gevolgen. Gegeven adviezen zijn geen vervanging van de door de arts gegeven adviezen.
Hoe herken je de mazelen
Mazelen wordt veroorzaakt door het virus paramyxoviridae morbilli. 8 tot 14 dagen nadat iemand geïnfecteerd is geraakt met dit virus, treden de eerste symptomen op. Symptomen die aanwezig kunnen zijn tijdens de eerste fase (prodromale periode) zijn:
- Plotselinge misselijkheid
- Koorts
- Oogontsteking
- Verkoudheid
- Hoesten
In 3 dagen zal de koorts geleidelijk toenemen tot ongeveer 39 graden. In het begin van de ziekte zijn ook kleine witte vlekjes in het mondslijmvlies zichtbaar. Deze vlekjes zijn kenmerkend voor de mazelen en zijn niet aanwezig bij andere ziekten.
3 tot 7 dagen na het begin van de eerste klachten begint de exanthemateuze fase. Een grof vlekkige huiduitslag begint achter de oren en verspreid zich via het gezicht naar de romp en uiteindelijk naar de ledematen. Na enkele dagen zal de huiduitslag verbleken.
Atypisch verloop.
Naast het hier boven beschreven patroon, is er ook nog een andere, meer ernstigere vorm. Deze mensen hebben dan erg hoge koorts, huiduitslag die aan de ledematen begint en longontsteking. Deze vorm komt met name voor in de verenigde staten, in Nederland bijna niet.
Complicaties
Complicaties bij de mazelen worden vaak gezien in vergelijking met andere aandoeningen en hun complicaties. Deze complicaties kunnen ontstaan door het morbilli virus zelf of door een bacteriële superinfectie. De meest voorkomende complicatie is een oorontsteking, gevolgd door een longontsteking.
Minder vaak voorkomende complicaties zijn hersenontsteking en sterfte. Met name jonge kinderen (<1 jaar) hebben een hoger risico op sterfte. (0.1%)
Mogelijk beschermen vitamine A tegen complicaties, maar dit is onvoldoende onderzocht.
Behandeling van de mazelen
De mazelen wordt veroorzaakt door een virus. Het gevolg is dat er geen medicijnen beschikbaar zijn. Het enige wat we wel kunnen doen is bacteriële infecties die bijvoorbeeld de longontsteking of hersen.
Besmetting
De mazelen worden van mens tot mens overgedragen via druppels vanuit de neus of keel en direct contact. Wanneer de druppels in de lucht blijven hangen, kan het virus ook via de lucht worden overgedragen.
Besmettelijke periode
Ondanks dat iemand nog geen symptomen heeft, kan deze al wel besmettelijk zijn. Iemand is 1 a 2 dagen voordat de eerste symptomen verschijnen tot 4 dagen na het verschijnen van de huiduitslag besmettelijk.
De mazelen is een van de meest besmettelijke ziektes die er is. Een iemand kan honderden mensen besmetten.
Immuniteit
Iemand die al eerder is geïnfecteerd met de mazelen, bouwt levenslange immuniteit op. Iemand die een gedeeltelijke weerstand heeft opgebouwd, kan wel nog ziek worden, maar heeft dan een mild verloop in vergelijking met het eerst beschreven verloop.
Vaccinatie
Dat de ziekte minder voorkomt dan vroeger, komt doordat we tegenwoordig vaccineren tegen het virus. 99% van de kinderen die gevaccineerd worden, zijn vervolgens beschermd tegen het virus. Slechts 5% van de mensen die worden gevaccineerd kunnen alsnog het virus krijgen doordat de vaccinatie niet heeft geleid tot (volledige) immuniteit.
Kinderen die nog borstvoeding krijgen, worden automatisch beschermd door de antistoffen in de melk van de moeder. Is de moeder gevaccineerd, dan zal deze bescherming waarschijnlijk van kortere duur zijn, dan wanneer de moeder deze infectie echt heeft doorgemaakt.
Meldingsplicht
Bij een mazelen infectie, is er sprake van een meldingsplicht van groep B2. Dit houdt in dat iemand met de mazelen een tijdelijk verbod op beroepsuitoefening heeft.
RIVM
GGD
LCI protocol mazelen