Veel mensen denken bij epilepsie aan de filmversie van epilepsie. Iemand valt dan ineens op de grond en begint wild en ongecontroleerd om zich heen te slaan en schoppen. Inderdaad bestaat deze versie, maar dit hoeft lang niet altijd te gebeuren. In dit artikel leg ik u uit welke vormen er zijn en wat er gebeurt. Gegeven adviezen zijn op geen manier een vervanging van de adviezen van uw arts!
Verschillende vormen epilepsie
Aanvallen die leiden tot het verlies van bewustzijn worden gegeneraliseerde aanvallen genoemd in tegenstelling tot een gelokaliseerde aanval waarbij de patiënt bij bewustzijn blijft. U kunt zich misschien wel voorstellen dat een gegeneraliseerde aanval beangstigend is voor de mensen om de patiënt heen. Een gelokaliseerde aanval kan ook beangstigend zijn voor de mensen om de patiënt heen, maar de patiënt zelf herinnert mogelijk alles nog en heeft het dus bewust zelf meegemaakt.
Gegeneraliseerde aanval
Dit zijn aanvallen die leiden tot het verlies van het bewustzijn. De aanvallen ontstaan in veel gebieden van de hersenen. De gegeneraliseerde aanval kun je weer opdelen in 2 soorten.
Grand mal (tonische aanval). Dit is de versie die je vaak in de film voorbij ziet komen. Iemand met een grand mal kan erg stijf worden en stuiptrekkingen vertonen. Soms stopt de ademhaling of onregelmatig worden. Vaak verliezen mensen met een grand mal ook controle over de blaas. Zie je dit gebeuren bij iemand, leg dan een jas of iets over hem of haar heen. De aanval zelf is vaak al erg beschamend voor die persoon, het is niet prettig als iedereen het kan zien.
Een patiënt kan ook een in een status epilepticus geraken. Dit houdt in dat de aanval langer dan 30 minuten duren. Deze kunnen levensgevaarlijk zijn!
Petit mal (absences). Kort verlies van bewustzijn. Dit kan variëren van enkele seconden tot enkele minuten. Dit zijn vaak kinderen waarvan wordt gedacht dat ze regelmatig dagdromen. Een aanval kan zo ongemerkt voorbij gaan. Als iemand zo nu en dan een aanval heeft, zal dit verder weinig gevolgen hebben. Sommige kinderen hebben echter honderden keren per dag een absence. U kunt zich vast wel voorstellen wat voor gevolg dat heeft voor bijvoorbeeld de schoolprestaties.
Gelokaliseerde aanval
Een gelokaliseerde aanval begint, zoals de naam al zeg, in een klein gedeelte van de hersenen. Een voorbeeld is temporale epilepsie. Hierbij kan iemand ongecontroleerde flashbacks hebben. Een gelokaliseerde aanval kan zich verspreiden naar de rest van de hersenen en zo overgaan in een gegeneraliseerde aanval.
Ook bij de gelokaliseerde aanval zijn 2 soorten te onderscheiden.
Simpele aanvallen. Dit zijn aanvallen met mogelijk abnormale contracties, hallucinaties (ruiken, zien of horen) en een tingelend gevoel. Deze aanvallen komen zonder waarschuwing en kunnen enkele minuten aanhouden. Soms verspreiden de contracties zich naar een ander gedeelte aan dezelfde kant. Dit wordt ook wel jacksonian epilepsie genoemd. Het grote nadeel van deze aanvallen in vergelijking met de eerder genoemde is dat de patiënt zich alles herinnert. De patiënt herinnert zich het verlies van controle en herinnert het gevoel. Voor de meeste mensen is dit erg beangstigend om mee te maken.
Complexe aanvallen. Patiënten met een complexe aanval zullen niet reageren. Soms maken ze onvrijwillige bewegingen. Denk bijvoorbeeld aan het met de lippen smakken. Vaak herinneren de patiënten zich helemaal niets van zo een aanval.
Waardoor wordt epilepsie veroorzaakt?
Er zijn verschillende mogelijke oorzaken bekend.
- Trauma bij geboorte
- Verwonding aan het hoofd
- Infectie van de hersenen
- Tumoren (niet noodzakelijk kanker. Een tumor is een zwelling en kan inderdaad kanker zijn)
- Beroerte
- Drugs
- Erfelijkheid
- Onbekend of zonder reden.
Bij sommige mensen kunnen bepaalde dingen een epileptische aanval opwekken. Denk bijvoorbeeld aan een stroboscoop of een rood licht.
Verdwijnt epilepsie?
Bij erfelijke epilepsie bij kinderen is het zo dat 1/3de van de patiënten er overheen zal groeien en er geen last meer van zal hebben. 1/3de van de patiënten zal er minder last van hebben en voor de rest zal er waarschijnlijk niets veranderen.
Wordt de epilepsie veroorzaakt door een verwonding of zit het in de temporaalkwab (zijkant van hersenen), dan is de epilepsie vaak moeilijk onder controle te houden.
Hoe kan een aanval worden voorkomen
Voorkomen is niet altijd mogelijk, maar bepaalde factoren kunnen het waarschijnlijker maken dat een epileptische aanval volgt. Probeer onderstaande factoren te voorkomen.
- Extreme uitputting
- Stress
- Infecties
Verder is het erg belangrijk dat je de voorgeschreven medicatie volgens voorschrift gebruikt.
Wat te doen bij een aanval
Helemaal niets. Je kunt deze persoon niet helpen. Ik hoor wel eens dat je een spons in hun mond moet doen om te voorkomen dat ze op hun tong bijten, doe dit niet! Iemand die een epileptische aanval heeft zoals in de film, beweegt oncontroleerbaar en onvoorspelbaar.
De spieren trekken zo sterk samen dat zelfs botten kunnen breken, dus probeer zo iemand ook niet vast te houden.
Het enige wat u wel kunt doen is zorgen dat de ruimte om de persoon heen vrij is. Zet tafels en stoelen aan de kant zodat deze persoon zich niet bezeert. Duurt een aanval langer dan 5 minuten, bel dan pas de ambulance. Als er meteen wordt gebeld, is de aanval vaak al voorbij als de ambulance er is. Aangezien dat de meeste mensen al weten dat ze epilepsie hebben, heeft het meestal ook geen toegevoegde waarde. Blijkt dat iemand het niet weet, stuur deze persoon dan wel langs het ziekenhuis!
Heeft de patiënt meteen na een aanval nog een epileptische aanval of komt de patiënt niet bij na een paar minuten, bel dan ook een ambulance.
Hoewel ik aangeef dat je pas na vijf minuten een ambulance moet bellen, is het begrijpelijk als je het al eerder doet. Een aanval is erg beangstigend en vijf minuten zijn dan erg lang! Niemand zal het je kwalijk nemen, zeker het ambulance personeel niet!
Gevolgen van epilepsie op het dagelijks leven.
Iemand met epilepsie kan gewoon werken, maar de keuzes zijn wel enigszins beperkt. Iemand met epilepsie mag geen mensen vervoeren als chauffeur. Ook werken met zware machines en banen met een hoog risico worden afgeraden.
Mensen met epilepsie krijgen geen rijbewijs tenzij ze een aantal jaar aanvalsvrij zijn geweest. Hoe lang deze periode precies is, is afhankelijk van het soort aanval en aantal keer dat u een aanval heeft gehad. Raadpleeg uw arts voor de periode die op u van toepassing is!
epilepsy a comprehensive textbook.
encyclopedia of the brain and brain disorders.
