Astma is een ziekte die erg beangstigend kan zijn om te zien. Zeker als het voor het eerst gebeurt bij jonge kinderen. In deze tekst wordt uitgelegd wat astma precies is, waar iemand op kan reageren en er worden een aantal adviezen gegeven die kunnen helpen om astma aanvallen te voorkomen/ verminderen. Gegeven adviezen zijn op geen enkele manier een vervanging van de adviezen die door uw arts zijn gegeven. De adviezen zijn slechts ter aanvulling.
Wat is astma?
Iemand met astma heeft een overgevoeligheid voor bepaalde factoren. Door deze overgevoeligheid vernauwt de luchtpijp. De vernauwing heeft weer enkele gevolgen. De eerste is dat er minder lucht in en uit de longen kan, je wordt dan kortademig. Een tweede gevolg is dat door de vernauwing een piepende ademhaling ontstaat, in het bijzonder wanneer iemand uitademt zal dit hoorbaar zijn.
Factoren
De eerder genoemde factoren zijn factoren waar een gezond iemand niet of nauwelijks op zal reageren. Bij kinderen is in 80% van de gevallen de allergische variant hiervan aan te tonen. Dus het kind ademt iets in waar het allergisch voor is en heeft daar een reactie op. Het is echter niet altijd zo dat iemand een allergische reactie heeft bij astma. Zo kan iemand ook op niet specifieke prikkels reageren. Denk hierbij aan rook, mist, stof maar ook aan kou.
Het gevolg is dat de spiercellen in de wand van de luchtpijp trekken samen en vernauwen zo de luchtpijp. Er kan minder lucht de longen in en uit.
Is astma gevaarlijk?
Een astma aanval is erg beangstigend, maar meestal niet gevaarlijk. De vernauwing is erg vervelend en de kortademigheid en piepen kunnen erg beangstigend zijn, maar meestal gaat een aanval snel over.
Soms kan iemand heel heftig reageren op iets waardoor de luchtwegen bijna helemaal of helemaal dicht gaan zitten. U kunt zich voorstellen dat dit wel erg gevaarlijk kan zijn. Gelukkig zijn er medicijnen die snel helpen bij dit soort situaties.
Wat voor medicijnen zijn er?
Voor astma zijn verschillende medicijnen beschikbaar. Meestal begint de arts met een inhalator die alleen wordt gebruikt wanneer je een aanval hebt. Dit medicijn werkt kort en snel.
Wanneer iemand er vaker last van heeft (meerdere keren per week), kan een arts besluiten om hier een medicijn aan toe te voegen. Eerder heb ik gezegd dat er vaak een allergische component aanwezig is. Het tweede medicijn remt de ontstekingsreactie die men ziet bij een allergie.
Blijkt ook dit onvoldoende te zijn, dan kan de arts langwerkende medicijnen voorschrijven.
Toediening medicijnen astma
Medicijnen voor astma worden toegediend met een inhalator. Door stevig op de bovenkant van het flesje te drukken en tegelijkertijd in te ademen komt het medicijn in de longen terecht. Neem na het gebruik van de inhalator altijd een paar slokjes water.
Met name voor oudere mensen en hele jonge kinderen is het erg moeilijk om dit tegelijk te doen. Voor deze mensen is er een voorzetkamer beschikbaar. De voorzetkamer is eenvoudig voor de inhalator te zetten. Wanneer er op de bovenkant van het flesje wordt gedrukt, zal het medicijn in de voorzetkamer terecht komen. Door dan een aantal keer diep in en uit te ademen, krijgen deze mensen toch het medicijn binnen.
Wanneer zelfs dit te moeilijk is, is er nog de vernevelaar. Dit is een apparaat dat het medicijn als het ware in de lucht oplost en door een mondstuk naar buiten blaast. De patiënt hoeft dan maar normaal te blijven ademen (met het mondstuk in) om de medicatie binnen te krijgen.
Enkele tips bij astma
Weet u waar u last van heeft, haal dan de oorzaak weg. Worden de aanvallen uitgelokt door huisdieren. Helaas, maar misschien is het beter om een goed onderkomen voor het dier te zoeken. Huisstofmijt kan ook een oorzaak zijn. Heeft u tapijt in huis, vervang dit dan door een gladde vloer. In de winkel zijn speciale hoezen verkrijgbaar die je over je matras kunt plaatsen. (saneren van het huis) Stofzuigen kan het erger maken! Door gebruik te maken van de stofzuiger gaat de lucht in de ruimte meer circuleren en waait stof op.
Stop met roken! Rokers zijn al sneller kortademig dan niet rokers, laat staan als astma daar nog bij komt.
Voor sommige mensen helpen ademhalingsoefeningen, maar er is geen bewijs voor en zal hierdoor niet snel door een arts worden aangegeven.
Longfonds
NHG (nederlandse huisartsengenootschap)
Medisch webboek
Immunology
