Galileo Galilei was een Italiaanse wiskundige, natuurkundige, astronoom, filosoof en schrijver. Hij liep ver voor op zijn tijdgenoten, maar dat werd hem door de kerk niet in dank afgenomen. In 1633 werd Galileo daarom ook aangeklaagd wegens ketterij.
De Dialoog
Lange tijd werd gedacht dat de mens en de aarde het centrum van het heelal vormden. De astronoom Copernicus werd gezien als de grondlegger van de heliocentrische theorie, die stelde dat de zon het middelpunt van het heelal was en de planeten om de zon heen draaide. Deze opvattingen waren in tegenspraak met het geloof en de katholieke kerk. Daarom werden de ideeën van Copernicus verboden.
Galileo Galilei zag echter wel iets in deze theorie en wilde dit verder uitwerken. Hij besprak zijn ideeën met de paus Urbanus. Urbanus gaf hem toestemming om hier een boek over te schrijven, maar verbood hem wel om met bewijzen te komen. Volgens Urbanus gingen bewijzen tegen het geloof in. Het zou een hypothetisch boek moeten worden.
Galileo Galilei schreef zijn ideeën op aan de hand van een dialoog tussen drie verschillende personen: een persoon in de rol van Copernicus, een persoon uit de katholieke kerk en een derde persoon die commentaar gaf op de ideeën van de twee anderen. Zeven jaar later was het boek af. Het kreeg de titel De Dialoog. Het boek bleek een enorm succes, binnen drie dagen was het uitverkocht.
De rechtszaak
In maart 1932 was er kritiek op de paus Urbanus. Hij zou meer moeten strijden voor het ware geloof, anders zou hij worden afgezet. Toen in de zomer van 1932 De Dialoog uitkwam, besefte de paus dat hij er iets aan moest doen. Omdat hij zelf weinig tijd had, liet hij het boek door zijn adviseurs keuren. Zij vertelden hem dat Galileo met dit boek indirect de oorlog verklaarde aan iedereen die het niet met hem eens was. De Dialoog zou een directe bedreiging voor het geloof vormen.
Op 12 april 1633 werd Galileo Galilei door de kerk aangeklaagd wegens ketterij. Hij was op dat moment zeventig jaar en in slechte gezondheid. Om Galileo terecht te kunnen stellen, moest hij zelf toegeven dat hij schuldig was. Galileo liet zich echter niet makkelijk overhalen. Hij zei dat hij Copernicus helemaal niet wilde steunen met zijn boek, maar zijn theorieën juist wilde weerleggen. De kerk was echter vastbesloten om een bekentenis los te krijgen uit Galileo Galilei. Nadat Galileo bedreigd werd met martelwerktuigen lukte het de kerk pas om deze bekentenis te krijgen. Daarna werd Galileo Galilei veroordeeld tot celstraf. Zijn boek werd verboden tot tweehonderd jaar later.
Tegenwoordig
Inmiddels weten we dat Galileo Galilei helemaal geen ketterse ideeën had, maar het juist bij het rechte eind had. In 1992 heeft de katholieke kerk zijn excuses uitgesproken en werd Galileo alsnog erkend als gelovig mens.
DVD BBC Historisch Wereldnieuws (2005) – Op weg naar de sterren
