Kunst is een breed begrip. Je kunt iets als kunst zien waar een ander helemaal geen kunst in ziet. Kunst is een manier om een boodschap door te geven en daar zijn talloze manieren voor. Hieronder valt zang, een uitdrukkingsvorm waarmee men onder andere een maatschappelijke onrechtvaardigheid onder de aandacht kan brengen. Dat deed Scott Joplin met zijn slavenopera Treemonisha.

King of Ragime

Lange tijd geleden kocht ik de fantastische opera Treemonisha van Scott Joplin (1868-1917)  in London. Mij was bekend dat deze opera nadat hij gecomponeerd was verboden werd. De opera werd als schokkend ervaren daar er een maatschapelijk taboe mee doorbroken werd. Dat taboe betrof spreken over zwarte mensen en hun onderdrukking. Negers golden als minderwaardig aan blanken, daar kon men beter over zwijgen. Ook voldeed de opera in compositie en opbouw niet aan de normen van de tijd. Scott Joplin was de zoon van een ex-slaaf en werd bekend als de "King of Ragtime". Zijn rags werden voornamelijk in bordelen en café's gespeeld. Hij trad als violist op tijdens dansfeesten die door zijn meester waren georganiseerd. Zijn moeder werkte nadat zij gescheiden was als huishoudster in blanke gezinnen waar Scott Joplin toestemming kreeg om op de piano te mogen oefenen. Zijn muzikale talenten kregen de aandacht binnen de blanke gemeenschap en hij kreeg de gelegenheid om muzikaal onderwezen te worden door een duitse muziekleraar. Hieruit is het thema van de opera Treemonisha ontsproten. Scott Joplin was ervan overtuigd dat onderwijs de weg naar de echte bevrijding van de neger zou vormen. In de opera was het Monisha die de blanke vrouw des huizes aanbood voor de was te zorgen in ruil voor onderwijs aan haar dochter Treemonisha. Op het hoogtepunt van zijn roem trachtte Scott Joplin die in 1907 naar New York vertrokken was een uitgever voor zijn opera te vinden. Hij had geen succes. Niemand verwachtte van een neger dat hij buiten de tot dan toe bekende jazzmuziek iets kon betekenen. Scott Joplin bleef tot aan zijn dood toe proberen zijn opera in uitvoering te krijgen maar het is nooit verder gekomen dan een mislukte uitvoering in een klein zaaltje. In 1971 werden de verzamelde werken van Scott Joplin opnieuw uitgegeven zo ook deze muzikale parel. In Januari 1972 werd de opera in Atlanta ten gehore gebracht. Het imposante koorwerk "Aunt Dinah" stond nu zelfs bovenaan in de hitparade.

Het succes

Uit de eerste echte uitvoering op toneel (mei 1975) werd het meer dan duidelijk dat Scott Joplin meer talenten had dan uitsluitend het componeren van "Ragtime". Hij was een sterke voorstander van vrouwenemancipatie en in zijn opera was het dan ook een vrouw die de leiding kreeg over een dorpsgemeenschap. De muziek van Scott Joplin kreeg opnieuw bekendheid toen deze in de film "The Sting" (met Robert Redford en Paul Newman) opnieuw gebruikt werd. Het werd een wervelende opera met meeslepende, fenomenaal swingende slavengezangen.

© vera
 

Treemonisha (CD).  EAN: 7041888507321
http://scottjoplin.org/biography.htm

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in