De Siamese tweeling Chang en Eng

De bizarre en soms meedogenloze spelingen der natuur hebben altijd gezorgd voor een mengeling van verwondering, angst en een zekere mate van ontzag. Dat was niet anders bij de geboorte van de tweeling Chang en Eng die ter hoogte van hun borst door een pezige weefselband met elkaar verbonden waren. Geen vroedvrouw durfde dit dubbele wezen aan te raken en de koning van het land vond dat het moest sterven.

Moederliefde

Chang en Eng werden op 11 mei 1811 geboren in Siam – het huidige Thailand – uit een Chinese vader en een Chinees-Maleisische moeder. De geboorte van deze aan elkaar vastzittende jongetjes werd gezien als een slecht voorteken: het einde van de wereld naderde. Maar moederliefde gaat ver en moeder Nok beschermde haar tweeling als een leeuwin. Ze weigerde hen af te staan en beschermde hen tegen dokters en kwakzalvers die de band tussen de jongens wilden verbreken. Ze leerde de jongens alle dingen die gewone jongens ook leren: hardlopen, springen, zwemmen, lezen en rekenen. En bovenal stimuleerde ze de jongens langzaam de pezige band tussen hen op te rekken zodat ze op den duur naast elkaar konden staan in plaats van neus aan neus.

En langzamerhand veranderde de houding van de dorpelingen ten opzichte van de tweeling die vanwege hun achtergrond ‘Chinese tweeling’ genoemd werd. Het kwam zelfs zover dat de koning van Siam hen aan het hof liet komen en hen overlaadde met geschenken. En af en toen nam hij Chang en Eng mee op diplomatieke reizen.

Freakshow Siamese tweeling

Op een dag – Chang en Eng waren tieners die meehielpen de kost te verdienen door eendeneieren te verkopen – werd de tweeling opgemerkt door een Amerikaanse zakenman, Robert Hunter. Hij was onder de indruk van de perfecte coördinatie tussen hen beiden en zag daar wel brood in, goed belegd brood zelfs. In die tijd werden Siamese tweelingen en mensen en dieren met andere vormen van lichamelijke afwijkingen ‘freaks’ genoemd en tentoongesteld op zogenoemde freakshows. Mr. Hunter voorzag grote belangstelling voor Chang en Eng op deze shows en bood de moeder van de tweeling 3.000 dollar om de jongens mee te mogen nemen naar Amerika. Maar moeder Nok noch de koning van Siam wilde de tweeling laten gaan en het zou nog ruim drie jaar duren voor Mr. Hunter hen zover had dat de jongens mee mochten. De tweeling was toen achttien. Helaas voor moeder Nok kreeg zij slechts een zesde van de beloofde som en dat was een aanwijzing voor hoe het verder zou gaan: Chang en Eng werden uitgebuit door de sluwe zakenman. Maar hun ster rees en de shows breidden zich uit met enkele theateracts die overal – ook in Europa – veel bewondering oogstten. Behalve dan in Frankrijk: daar werden ze door de overheid geweigerd omdat het zien van deze curiositeit de geest van jonge mensen bedierf en schade kon toebrengen aan ongeboren kinderen.

Zelfstandige Siamese tweeling

Chang en Eng ontwikkelden zich niet alleen op het toneel. Van jongetjes die niets van het leven buiten Siam wisten en geen enkele andere taal spraken dan het Siamees, groeiden ze uit tot jonge mannen van de wereld die alom gerespecteerd werden. Ze waren geen freaks meer en ook geen Chinese tweeling, ze stonden nu overal bekend als de Siamese tweeling. Op hun 21^e verklaarden ze zich zelfstandig en namen een manager in dienst die hun shows organiseerde. In die tijd kwam ook de vraag of de tweeling succesvol gescheiden kon worden, steeds vaker aan de orde. Hoewel de opinies daarover verschilden – en ook over de vraag hoe die operatie dan moest worden uitgevoerd – vonden de meeste artsen de ingreep te riskant. En daarom bleef het koppel als een zelfstandige twee-eenheid door het leven gaan.

Liefde Siamese tweeling

Na jaren van shows en reizen kwam het moment dat de broers zich ergens wilden settelen en een rustiger bestaan wilden leiden. Hun oog viel op Wilkesboro in North Carolina en kort daarna viel het oog van Chang op de zeventienjarige Adelaide. Haar zuster Sarah – die een jaar ouder was – kon zich verheugen in de belangstelling van Eng. Het was een bijna noodgedwongen keuze van Eng. Het zou moeilijk zijn geweest als Chang alleen zou trouwen, het was tenslotte toch een driepersoonshuwelijk en dat zou maar geklets geven in het dorp. En gezien de complicaties die te verwachten waren in verband met privacy, was het wellicht het handigst om vrouwen te hebben die dicht bij elkaar stonden.

De ouders van de beide meisjes zagen een huwelijk als een ‘ontheiligend verbond’ en als vragen om moeilijkheden. Dat was het moment dat de heren besloten stiekem naar Philadelphia af te reizen om zich daar van elkaar te laten bevrijden. Maar de zusjes kwamen erachter en reisden eveneens naar Philly waar ze na een drama met veel gesmeek en hysterisch gehuil erin slaagden de mannen ongeschonden mee naar huis te nemen. Dit staaltje van ware liefde overtuigde de ouders ervan dat een huwelijk niet tegen te houden was en zij gaven morrend hun zegen.

Huwelijk Siamese tweeling

De implicaties die het geeft om als Siamese tweeling door het leven te gaan, zijn nauwelijks te bevatten: nooit een moment voor jezelf, zelfs naar het toilet gaan gebeurt in gezamenlijkheid. En wat doe je als de een weg wil en de ander wil blijven of als de een ziek is en de ander niet?

Maar het vraagstuk dat wellicht het meest tot de verbeelding spreekt, is wel dit: hoe moest dat toch als ze de liefde bedreven? Hoe bizar was het om er altijd een pottenkijker bij te hebben!

Chang en Eng hadden een deal gemaakt: als de één met zijn echtgenote samen was, zou de ander zich geestelijk terugtrekken. Of dat altijd lukte, valt niet te zeggen maar feit is dat het de pret en de productiviteit niet mocht drukken: Adelaide en Chang kregen samen tien kinderen en Sarah en Eng elf.

Tot slot

Naast enkele fysieke verschillen – Chang was bijvoorbeeld iets kleiner dan Eng en had ook een minder goede gezondheid – waren er ook verschillen in karakter die zich in de loop der jaren versterkten. Chang was de temperamentvolle van de twee die niet zo snel ergens mee leek te zitten. Eng was stiller en serieuzer en hunkerde er bij tijden naar van zijn broer gescheiden te worden. In latere jaren begon Chang veel te drinken terwijl Eng geheelonthouder was maar wel verslaafd raakte aan poker.

Op 17 januari 1874 overleed Chang aan een bloedprop in de hersenen. Eng stierf enkele uren later. Het is nooit duidelijk geworden of dit door de shock kwam als reactie op de dood van zijn broer of dat er een andere medische oorzaak was.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Siamese_tweeling
http://www.cojoweb.com/siamese%20twins.html