De meeste mensen hebben wel eens gehoord van jicht, maar wat is jicht nu precies en wat kun je er tegen doen. In dit artikel probeer ik het op een begrijpelijke manier uit te leggen. Gegeven adviezen zijn geen vervanging van een door de arts gegeven adviezen!
Wat is jicht?
Jicht is een ziektebeeld dat door het kristalliseren van urinezuur rond de gewrichten ontstaat. Net als bijvoorbeeld de ziekte van Bechterew, valt jicht onder de reumatische aandoeningen.
Bij jicht zijn verschillende stadia te onderscheiden. Hieronder zal ik deze kort bespreken.
Asymptomatische hyperurikemie. Hyperurikemie betekent dat er een veel hogere concentratie urinezuur is dan normaal. In deze fase is er al meer urinezuur in het bloed, als dat er kan oplossen. De meeste mensen hebben hier geen last van en zullen ook nooit symptomen van jicht ontwikkelen
Acute intermitterende jicht. Dit is de fase waarin de eerste klachten van jicht ontstaan. Klachten als pijn, zwelling, roodheid en warmte rondom het gewricht. De helft van de mensen, heeft in de tenen de eerste klachten van jicht. De pijn begint meestal subtiel, maar na 8-12 uur is deze maximaal en kan zelfs lopen bijna onmogelijk worden. De duur van een jicht aanval, kan sterk variëren. Onbehandeld kan deze variëren van enkele uren tot 1 a 2 weken. Tussen 2 van deze aanvallen, kunnen soms zelfs enkele jaren zitten. Hoe verder iemand is in de ziekte, hoe sneller ze achter elkaar zullen komen.
Geavanceerde jicht. Gemiddeld raakt een iemand in deze fase, 10 jaar na de eerste jicht aanval. Bij deze mensen zijn de gewrichten altijd gezwollen en pijnlijk.Vaak zijn ook tophi te zien. Dit zijn witte bobbels waarin je kristallen voelt als je ze door je vingers laat glijden (flink drukken) Deze tophi kunnen over je hele lichaam te zien zijn, maar meestal zitten ze bij de vingers, polsen, oren en knieën. In deze fase zijn ook meerdere gewrichten tegelijk aangedaan. Het beeld kan dan erg lijken op reumatoïde artritis.
Waardoor ontstaat jicht.
Zoals eerder gezegd wordt jicht veroorzaakt door kristallisatie van urinezuur. Deze kristallen gaan vervolgens in de gewrichten zitten, waardoor de gewrichten gaan ontsteken. Hoe hoger de concentratie urinezuur, hoe hoger de kans dat je jicht gaat ontwikkelen.
Risicofactoren
- Infarct. Ons DNA bestaat uit 4 belangrijke elementen, adenine, guanine, cytosine, thymine. Bij de afbraak van de eerste 2 ontstaat urinezuur. Bij een infarct komt het DNA van een afgestorven cel vrij en zal worden afgebroken
- Alcohol. Zorgt er ook weer voor dat adenine en guanine worden afgebroken waarbij weer urinezuur vrij komt.
- Diabetes. Er is geen verband aangetoond tussen Jicht en een verhoogd glucose in het bloed. Echter Moet men wel bedenken dat bij gevorderde diabetes er nierschade kan ontstaan wat weer kan leiden tot jicht. Vaak hebben patiënten met diabetes ook een hoger lichaamsgewicht, wat ook weer kan leiden tot jicht.
- Overgewicht
- Bepaalde voedingsmiddelen
- Mannelijk geslacht. 95% van de patiënten met jicht, zijn mannen.
Behandeling van jicht
Door leefstijl aan te passen kan al veel verbetering worden behaald. Bepaalde voedingsmiddelen kun je beter niet nemen, ook alcohol kan de urinezuurconcentratie verhogen en kan dus beter niet worden gedronken.
Voeding draagt voor ± 1/3de bij aan het ontstaan van jicht. Veel voedingsmiddelen bevatten namelijk purine. Producten met een hoog purine gehalte zijn onder andere bepaalde soorten vis (ansjovis, sardines en haring) en dierlijke organen.
De verwerking van urinezuur vindt voornamelijk via de nieren plaats. Alcoholgebruik leidt tot jicht door remming van de urinezuuruitscheiding van het melkzuur dat ontstaat. Drinkt men bier, dan zit daar ook nog purine in.
De arts kan ook verschillende medicijnen voorschrijven. Sommige zijn alleen gericht op het verminderden van de ontsteking, terwijl andere het doel hebben om de urinezuurconcentratie te verlagen. Er zijn medicijnen die de concentratie verlagen door te voorkomen dat purines worden omgezet in urinezuur, andere medicijnen helpen bij jicht door ervoor te zorgen dat de nieren meer urinezuur uitgescheiden in de urine. De afzonderlijke medicijnen ga ik hier niet bespreken. De arts heeft een beter beeld en weet wat in uw situatie het beste is. Heeft u last van bijwerkingen of helpt de medicatie niet, maak dan een afspraak met uw arts. Afhankelijk van uw situatie, kan de arts u andere medicatie voorschrijven of de dosis aanpassen.
NTVG (nederlands tijdschrift voor geneeskunde
NHG standaard (Nederlands huisartsengenootschap)
