Reuma, artrose en andere gewrichtsklachten zijn veel voorkomende kwalen bij de, gelukkig, steeds maar ouder wordende mens. Het aantal artrose-patiënten in Nederland is naar schatting 1,3 miljoen. Niet onlogisch, want hoe ouder we worden hoe meer kans op slijtage.
Reuma, een auto-immuunziekte, komt bij vrouwen twee- tot driemaal zo vaak voor als bij mannen en treedt meestal voor het eerst op tussen de 25 en 50 jaar. Artrose, een degeneratieve aandoening, komt veel voor bij ouderen, even vaak bij mannen als bij vrouwen.
Patiënten met reumatische aandoeningen maken vaak gebruik van acupunctuur, fyto-therapeutica of bepaalde voedingssupplementen zoals visolie, chondroïtinesulfaten of glucosamine.
Planten tegen reuma

Daarvan is duivelsklauw het beste onderzocht. Het klinische onderzoek naar wilgenbast heeft ook sedert een tiental jaar een nieuw begin gemaakt met de hieronder beschreven studies. De resultaten hiervan zijn hoopgevend, maar meer onderzoek onder een groter aantal patiënten en van langere duur is noodzakelijk.
Enkele onderzoeken met wilgenextract
Schmid et al. onderzochten onder 78 artrosepatiënten het analgetische effect van wilgenbastextract met 240 mg salicin per dag, in een gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde dubbelblinde studie van 2 weken Er werd een statistisch significant verschil gevonden tussen de verum- en de placebogroep. De pijnscore was in de verumgroep met 14% verminderd, terwijl deze in de placebogroep met 2% was gestegen.
In een ander onderzoek van Chrubasik onder 451 patiënten met acute lage rugpijn gedurende 4 weken, bleek wilgenbastextract met 240 mg salicin per dag superieur te zijn boven een gangbare behandeling en was het effect van een dosis met 120 mg per dag nagenoeg vergelijkbaar met de gangbare behandeling.
Wilgenschors
De schors van de wilg is van oudsher het natuurlijk pijnstillend middel bij uitstek. Na de isolatie van salicin en de synthese van acetylsalicylzuur (aspirine) is de belangstelling voor de wilg verdwenen . Naast salicine zitten er natuurlijk nog veel andere werkzame stoffen in de wilgenbast, die via verschillende aangrijpingspunten leiden tot een gezamenlijk pijnstillend en anti-inflammatoir effect. (Acetyl)salicylzuur, dat in aanzienlijk hogere doseringen toegepast moet worden dan de salicin uit de wilg, geeft ernstige bijwerkingen te zien, die niet of minder voorkomen bij gebruik van wilgenbast. De milde bijwerkingen zijn duidelijke voordelen van wilgenbast ten opzichte van (acetyl)salicylzuur en andere NSAID's. Om deze reden kan het zinvol zijn eerst wilgenbast te proberen alvorens een NSAID toe te passen.
Het wilgenbastextract zou vanwege zijn pijnstillend en ontstekingsremmend effect en zijn goede verdraagzaamheid en veiligheid, een echte bijdrage kunnen leveren aan de kwaliteit van het leven bij reumapatiënten. Wellicht kan in de toekomst een aantal patiënten hun andere medicatie dan 'aan de wilgen hangen'. In elk geval, niets belet reuma-patiënten om regelmatig een kruidenthee te drinken van wilgenschors met brandnetelblad en moerasspireabloemen.
Referenties over Salix
Chrubasik S, Eisenberg E, Balan E et al. Treatment of low back pain exacerbations with willow bark extract: a randomized double-blind study. Am J Med 2000;!09:9-14.
Schmid B, Lüdtke R, Selbmann HK et al. Wirksamkeit undVertraglichkeit eines standardisierten Weidenrindenextraktes bei Arthrose-Patienten: randomisierte, placebo-kontrollierte Doppelblindstudic. Z Rheumatol 2000;59:314-20.
Phytother Res. 2009 Jul;23(7):897-900. A systematic review on the effectiveness of willow bark for musculoskeletal pain. Cameron M, Chrubasik S. Vlachojannis JE
wetenschappelijk onderzoek http://www.nlm.nih.gov/databases/databases_medline.html