Het is inmiddels een ingeburgerd begrip "graai- en grijpcultuur". Maar moet je dit nu verbieden, wijzigen of maximeren en zo ja, wat zijn de gevolgen hiervan. Waardoor is deze cultuur ontstaan en waarop is het gebaseerd. Onderstaand vindt u mijn visie hieromtrent.
Graai- en grijpcultuur
Het is inmiddels een ingeburgerd begrip "graai- en grijpcultuur". Deze cultuur wordt van alle kanten veroordeeld aangezien deze buitenproportionele vormen heeft aangenomen. Het egoïsme van de top. Toch vormt egoïsme de basis voor de hedendaagse economie. Een gezonde vorm van egoïsme treffen wij bij ieder mens aan. Wij streven er immers allen naar om (altijd) te winnen en te verbeteren. Deze eigenschap wordt door de economie ten volle benut. De hiërarchie van functies binnen de huidige economie vormt het platform voor differentiatie in de beloningsstructuur. Van mensen met hogere beloning dan anderen wordt verwacht dat hij of zij ervoor zorgdraagt dat winstdoelstellingen worden bereikt en behouden. Men doet hiermee een beroep op het competatieve karakter van de mens. Het egoïsme, de wil te winnen, het streven naar beter te willen zijn en zodoende meer inkomsten te genereren teneinde ook meer te besteden en te bezitten.
Winstdoelstelling
Dat hogere productiviteit en kostenbeheersing of -besparing, zo ook arbeidskosten, belangrijke instrumenten kunnen zijn om winstdoelstellingen veelal beter en sneller te kunnen realiseren moge duidelijk zijn. Door bij voorkeur zo min mogelijk arbeidskrachten (fte's) te benutten tegen een zo laag mogelijk bedrag, zullen de leidinggevenden, de mensen die beter betaald worden, zelf uiteindelijk (gaan) profiteren. Dat daarbij hogere productiviteit van minder arbeidskrachten mag worden verwacht is wederom van nature bepaald. Zoals gesteld bezit iedereen de wil te winnen en zal mogelijk ontslag als verlies worden ervaren en behoud van arbeid als winst. Men zal zich derhalve (blijven) inzetten om meer te produceren en zich verzetten tegen de onhaalbaarheid hiervan. De inzet van een op egoïsme gebaseerde methode zal dan ook op dit gebied werken en positief (blijven) bijdragen aan het eindresultaat.
Winstdeling
Er zal door betere eindresultaten meer ruimte zijn of ontstaan voor bonussen en (extra) salaris voor de top tot en met lagere management. Vanzelfsprekend zal de top het meeste hiervan zelf opstrijken of zich toebedelen. Dus hoe hoger in de organisatie, hoe meer men aan inkomen genereert en vanzelfsprekend hoe lager in de organisatie, hoe minder.
Bonuscultuur wijzigen, maximeren of verbieden
Natuurlijk kan men de topsalarissen en bonuscultuur, en zeker de mate daarvan, veroordelen maar denkt u dat wijziging, maximering of verbod enig effect zal resulteren voor lager- dan wel laagstbetaalden. Ik denk persoonlijk van niet. Een en ander zal mijn inziens slechts leiden tot het verruimen van ondernemingsreserves en/of hogere winstuitkering/dividend voor de aandeelhouders/eigenaars. Bovendien wordt ondernemingswinst lager belast dan individuele inkomsten, zodat de staatskas uiteindelijk hierbij ook niet is gebaat. Uiteindelijk verwacht ik dan ook dat werkend Nederland, met name de lagerbetaalden, als gevolg van noodzakelijke compensatie van gemis aan belastinginkomsten, de dupe zal kunnen zijn. Bovendien is er het risico dat onze "topmensen" naar het buitenland vertrekken, omdat men daar anders tegen hun beloningsstructuur aankijkt. Dat kan onze economische groei vanzelfsprekend negatief (gaan) beïnvloeden waardoor het staatstekort nog verder kan toenemen.