Het idee dat sinds de invoering van het IBAN-rekeningnummer er geen naam en nummer controle meer wordt uitgevoerd is onjuist. Ook bij het IBAN-nummer en bij het oude rekeningnummer werdt er namelijk geen controle uitgevoerd op het rekeningnummer en de naam van de rekeninghouder.
De postbank kende als enige bank een nummer/naam controle
Sinds 1 augustus 2014 de invoering van het IBAN-Rekeningnummer een feit is kwamen er verhalen in de pers waarbij dat vele rekeninghouders grote bedragen naar verkeerde rekeninghouders zagen gaan. De suggestie werd dan ook al snel gewekt dat er sinds de invoering van het IBAN-rekeningnummer er geen controle meer zou worden uitgevoerd op het rekeningnummer en de naam van de rekeninghouder. Toch was dat vreemd want de banken hebben namelijk deze controle nooit gehanteerd. De enige bank die dit deed was de voormalige postbank.
Bij overschrijvingen boven de 10.000 gulden
In het guldentijdperk hanteerden de banken in sommige gevallen wel een naam en nummercontrole bij overschrijvingen boven de 10.000 gulden. Of te controleren of een het bankrekeningnummer ook daadwerkelijk bestond werdt er door de banken een zogenaamde 11-proef gebruikt. Op deze wijze kon men controleren of een bankrekening nummer niet onjuist was ingevoerd.
De 11-proef
In het Nederlands electronisch betalingsverkeer wordt de 11-proef uitgevoerd op 9 en 10 cijferige rekeningnummers om de juistheid van het rekeningnummer te controleren. Via een berekening werd een getal berekend door de positie van het getal in het nummer te vermenigvuldigen met de plaats van het nummer in het rekeningnummer. De som van al deze vermenigvuldigingen moest deelbaar door 11 zijn.
Bijvoorbeeld:
Rekeningnummer 73.61.60.221
- 9×7 + 8×3 + 7×6 + 6×1 + 5×6 + 4×0 + 3×2 + 2×2 + 1×1 = 176.
De som 176 is deelbaar door 11: delen door 11 geeft 16. Het rekeningnummer is dus geldig.
Boeken de banken echt alleen op nummer?
Ja, en dit is ook voor u heel makkelijk uit te vinden. Het is vast weleens opgevallen dat wanneer er een bedrag wordt overgemaakt naar bijvoorbeeld de klusjesman en er wordt Jan de Boer als begunstigde ingevoerd dan verschijnt er op het rekeningafschrift mogelijk "Klussenbedrijf J. de Boer bv". Dit is natuurlijk geen probleem want de betaling is bij de juiste begunstigde terecht gekomen. Het is dus ook heel duidelijk dat banken direct op nummer overschrijven. Op het moment dat de opdrachtgever een juist rekeningnummer dan wordt door de centrale bankverwerking de juiste naam van de begunstigde erbij.
Dit is een controlemiddel voor de opdrachtgever want als er een bedrag aan Jan de Boer wordt overgeschreven maar een verkeerd wel bestaand nummer wordt gebruikt verschijnt er op het afschrift niet Jan de Boer maar "Autobedrijf De Beuk". Dat is een teken dat de overboeking dus niet goed is gegaan.
Het terugvorderen van onjuist overgeschreven bedragen
Ok in de tijd dat overschrijvingen nog handmtig moesten worden gedaan hebben de banken geen naam en nummer controle uitgevoerd. Dit is ook niet het geval geweest nadat het internetbankieren is ingevoerd. Als een bedrag ongewild bij een verkeerde rekeninghouder is terecht gekomen is het afhankelijk van de goede wil op wie zijn rekening het bedrag is bijgeschreven. Het is niet de onwillendheid van de banken die het bedrag niet willen terugstorten maar het is niet mogelijk voor de banken. Om bedragen af te schrijven is ten allen tijden toestemming nodig van de rekeninghouder.
Rekeninghouders en hun privacy
Het is voor een bank dus niet mogelijk om geld zonder toestemming van iemand zijn rekening af te schrijven. De enige mogelijkheid die er is om dat te doen is wanneer er sprake is van beslaglegging. Daardoor is het dus geen onwillendheid van de banken maar ook banken dienen de privacy van hun rekeninghouders te respecteren. De bank heeft dus niet de mogelijkheid om de gegevens van de rekeninghouder te verstrekken welke de verkeerde overboeking ontvangen heeft.
Eventueel kan een bank wel behulpzaam zijn met de het herstellen van de gemaakte fout. Informeer hiervoor bij uw bank.