Op 7 december 1941 werd de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor aangevallen door Japan. Deze verrassingsaanval van de Japanse luchtmacht werd de grootste luchtaanval uit de geschiedenis. Ruim 2400 Amerikanen overleefden de aanval niet.
Reden van de aanval
Toen Frankrijk in 1940 capituleerde, bezette Japan het gebied Indochina, dat voor die tijd bij Frakrijk hoorde. Japan wilde heerser worden over heel Oost-Azië, maar Amerika stak hier een stokje voor. Als reactie op de bezetting van Indochina zette Amerika de handel met Japan in olie, sloopijzer, staal en vliegtuigbrandstof stil. Hierdoor had Japan een tekort aan deze grondstoffen. Amerika en Japan waren bezig met vredesonderhandelingen, maar Japan ging Amerika steeds meer als vijand zien. Daarom stuurden zij een geheim bericht naar de Japanse ambassade in Amerika om de vredesbesprekingen te stoppen.
Amerika probeerde er juist alles aan te doen om geen oorlog te krijgen met Japan. Ze wilden Engeland graag steunen in de strijd tegen Duitsland, maar het Amerikaanse volk wilde niet weer in een oorlog terechtkomen.
De marinebasis Pearl Harbor
Op het zonnige eiland Oahu in Hawaï lag de marinebasis Pearl Harbor. De haven was de thuisbasis voor acht van de grootste Amerikaanse schepen. De Amerikaan Kimmel had de leiding over deze schepen. Ruim vierhonderd vliegtuigen stonden klaar om de haven te beschermen. Bovendien kon de haven volgens de Amerikanen niet aangevallen worden door torpedo’s, omdat het water te ondiep zou zijn. Kimmel en zijn personeel voelden zich dus veilig en dachten dat Pearl Harbor onaantastbaar was.
Voorbereiding
Voor Japan was het al lang duidelijk dat ze Amerika aan zouden vallen, maar toch gingen ze door met de vredesbesprekingen. Ze wilden dat de aanval op Pearl Harbor een verrassingsaanval zou zijn en wilden daarom geen argwaan wekken. Wel stuurde Japan een bericht naar de Japanse ambassade in Amerika om te laten weten dat ze zouden stoppen met de vredesbesprekingen. Dit bericht werd echter onderschept, waardoor de Amerikaanse regering hier eerder van op de hoogte was. Luitenant Kramer ontcijferde de boodschap in de geheime brief. Hij kende de strategie van het Japanse leger en verwachtte een verrassingsaanval. Daarom stuurde hij een waarschuwingsbrief naar Oahu.
Japan had zich al een hele tijd voorbereid op de aanval op Pearl Harbor. De Amerikanen dachten dat het water te ondiep was voor torpedo’s, maar Japan had geoefend op een aanval met torpedo’s in ondiep water.
De aanval
Op 7 december 1941 naderde het Japanse leger de marinebasis Pearl Harbor. Japan had zes vliegdekschepen met 423 vliegtuigen er op. Dit was onderdeel van de verrassingsaanval. De vliegtuigen konden vlak bij Hawaï opstijgen en de haven dan vanuit de lucht aanvallen. Vlak voor de aanval controleerden de Japanners onder leiding van admiraal Isoroku Yamamoto of hun aanval nog steeds niet opgemerkt was. Het bericht van luitenant Kramer was nog niet bezorgd en het was nog erg rustig in de haven.
Vlak voor acht uur ’s ochtends begon de aanval op Pearl Harbor. De eerste lading vliegtuigen steeg op en viel de schepen in de haven aan met torpedo’s. Al na enkele minuten stond Pearl Harbor in lichterlaaie. Na veertig minuten was een groot deel van de Amerikaanse schepen tot zinken gebracht. Bij de ontploffing van de Arizona, een van de grootste schepen in de haven, kwamen ruim twaalfhonderd mannen om het leven. Kimmel zou moeten zorgen voor een tegenaanval, maar dit duurde lang. De vierhonderd verdedigingsvliegtuigen van de haven stonden nog aan de grond vanwege een tekort aan brandstof.
Op het moment dat de eerste Japanse vliegtuigen terugkeerden naar hun vliegdekschepen, werd de tweede aanval al voorbereid. Bij de tweede aanval gingen er 170 Japanse bommenwerpers de lucht in om te vernietigen wat overgebleven was. De Amerikaanse verdediging begon echter langzaam op gang te komen.
De Japanner Fuchida had de leiding over de vliegtuigen in de lucht. Na de tweede aanval had hij de taak om te kijken wat de schade was. Hierna moest hij beslissen of er nog een derde aanval zou komen. Het verrassingseffect was na de tweede aanval al weg en bovendien was de schade in Pearl Harbor groot. Fuchida besloot daarom om na de tweede aanval terug te trekken.
Gevolgen
De gevolgen van de aanval waren groot. De vijf grootste slagschepen waren gezonken. Verder waren 22 andere schepen onbruikbaar. Ook waren 164 Amerikaanse vliegtuigen verwoest. Slechts 29 Japanse vliegtuigen waren vernietigd. Ruim 2400 Amerikanen overleefden de aanval niet. Ook raakten 1200 Amerikanen zwaar gewond.
Amerika zag de aanval op Pearl Harbor als een vernedering. Als reactie op de aanval besloot het Amerikaanse leger mee te doen aan de Tweede Wereldoorlog, een oorlog waar zij zich eigenlijk niet mee wilden bemoeien. De aanval op Pearl Harbor vormde het begin van Amerika als supermacht.
DVD BCC Historisch Wereldnieuws (2005) – Vliegdekschepen als verrassingselement
