Een belangrijk aspect van de Tweede Wereldoorlog is de vernietiging van ongewenste bevolkingsgroepen in zogeheten concentratiekampen geweest. Om hoeveel mensen ging het nu echt en wat voor soort mensen waren het? De massavernietiging van mensen in zulke kampen is een verschrikkelijk iets. Het is belangrijk dat niemand vergeet wat voor verschrikkingen hier zijn gebeurd.
Wat is een concentratiekamp?
Een concentratiekamp kan meerdere betekenissen hebben. Het woord wordt gebruikt voor werkkampen, verzamel- en doorstuurkampen, opvoedkampen en in de Tweede Wereldoorlog voor vernietigingskampen. Het is een plaats waar mensen op grond van ras, geloof, politieke overtuiging, huidskleur, bevolkingsgroep en nog veel meer kenmerken worden samengebracht en opgesloten. Zo hebben er in de loop van de geschiedenis veel concentratiekampen bestaan. Het is dus niet een nieuwe 'ontdekking' geweest tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Engelsen gebruikten bijvoorbeeld ook concentratiekampen ten tijde van de Tweede Boerenoorlog in Zuid-Afrika. In deze oorlog, die duurde van 1899 tot 1902, werden de familieleden van de opstandige boeren in concentratiekampen gestopt.
Welke personen gingen naar concentratiekampen?
In de Tweede Wereldoorlog werden concentratiekampen gebruikt als middel om het Joodse ras uit te roeien. Dit verschrikkelijke plan had de naam Endlösung der Judenfrage (eindoplossing voor het Joodse probleem). De Joden zijn waarschijnlijk de bekendste slachtoffers van de vernietigingskampen. Zij waren echter (helaas) niet de enige slachtoffers. Veel politieke tegenstanders, homoseksuelen, zigeuners en gehandicapten zijn ook in concentratiekampen geplaatst. In de Tweede Wereldoorlog waren er verschillende kleuren driehoeken. Deze driehoeken gaven aan waarom men in een concentratiekamp zat. Zo was de gele driehoek voor de Joden, de roze voor homoseksuelen en de rode voor politieke gevangenen.
Beroemdste concentratie- en vernietigingskampen
Auschwitz
Auschwitz is waarschijnlijk het meest bekende vernietigingskamp. Auschwitz werd op 5 mei 1940 al in gebruik genomen, in het land Polen. Het was het grootste vernietigingskamp van de Duitsers. Bijna anderhalf miljoen mensen zijn hierheen gedeporteerd en het overgrote deel daarvan is vergast. Meer dan een miljoen doden waren hier te betreuren, waarvan voornamelijk Joden. Ook ruim 50.000 Polen hebben hier de dood gevonden. Toen de Sovjets begin 1945 het kamp naderden, hebben de Duitsers veel van het bewijs vernietigd. Een aantal barakken zijn nog redelijk intact, van de gaskamers zelf is weinig tot niets overgebleven. Auschwitz is tegenwoordig een museum voor toeristen. Het is belangrijk dat het nageslacht van de slachtoffers en andere belangstellenden terug kunnen zien wat hier gebeurd is.
Dachau
Dachau was het eerste officiële concentratiekamp van Nazi-Duitsland. Dit kamp was in 1933 al opgericht, speciaal voor politieke tegenstanders. Het was in tegenstelling tot Auschwitz geen vernietigingskamp, maar een werkkamp. Tweehonderdduizend gevangen hebben hier gezeten, waarvan er tussen de 25.000 en 40.000 zijn overleden. Wat opvallend was in Dachau was het grote aantal religeuze gevangenen. Meer dan drieduizend priesters, diakenen en bisschoppen werden in dit kamp gevangengehouden. Ook werden in Dachau onmenselijke proeven gedaan op de gevangenen. Zo onderzochtten Duitse artsen onder meer wat voor invloed onderkoeling op het lichaam had. Ook werden er proeven met malaria gedaan, waardoor eveneens veel mensen stierven. Jaarlijks bezoeken bijna een miljoen mensen van over de hele wereld dit werkkamp in Duitsland, vlakbij München.
Sobibor
Sobibor was een groot vernietigingskamp in Polen. Het enige doel was hier de mensen die aankwamen te vernietigen. Veel mensen stierven op de dag van aankomst. Het totaal aantal doden in Sobibor is ruim 170.000. Sobibor is extra bekend geworden vanwege de film 'escape from Sobibor'. Deze film gaat over de ontsnapping die in 1943 in Sobibor plaatsvond. Deze ontsnapping heeft echt plaatsgevonden en honderden gevangen zijn hierbij ontsnapt. De overgebleven Joden en andere gevangen zijn allemaal vermoord en het kamp werd gesloten.
Treblinka
Treblinka was na Auschwitz het kamp met de meeste slachtoffers. 900.000 mensen vonden hier de dood. De mensen kwamen aan met grote lange treinen en waren opeengepakt in veewagons. Bij aankomst werd hen verteld dat ze vanwege de hygiëne moesten douchen. Als makke schapen gingen ze de douche binnen en niemand kwam levend naar buiten. Ook Treblinka staat in Polen, vlakbij de grens moet Oekraïne. In 1943 werd het kamp vernietigd en bouwden de nazi's er een boerderij. Zo probeerden ze te voorkomen dat het kenbaar zou worden wat voor verschrikkingen hier hadden plaatsgevonden. Veel Polen uit de omgeving schijnen nooit te hebben geweten wat er vlakbij hun in het kamp allemaal plaatsvond.
Aantal doden in concentratiekampen
Aangezien er tientallen kleinere en een aantal grotere concentratiekampen zijn geweest, is het precieze aantal slachtoffers niet duidelijk. Wel is duidelijk dat er miljoenen slachtoffers zijn gevallen. Naar schatting zijn er ongeveer zes miljoen Joden in concentratiekampen gedood. Dit wordt ook wel aangeduid als de Holocaust, de vernietiging van de Joden.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_naziconcentratiekampen
