De kathedraal van Antwerpen

Onveranderd, zoals in de middeleeuwen, staat de kathedraal van Antwerpen in het centrum van de stad met haar smalle straten met kinderkopjes en scheve huizen. 

De kathedraal van Antwerpen

Gebouwd tussen de veertiende en zestiende eeuw, is de kathedraal van Antwerpen (ook bekend als de kathedraal van Onze-Lieve-Vrouw) de grootste gotische kerk in de Lage Landen. De funderingen van de kathedraal werden gelegd in de tiende eeuw. Tussen de tiende en de twaalfde eeuw werd dit kleine kapelletje verbouwd tot een Romaanse kerk. Deze kerk bestond uit vijf gangen, waarvan twee werden toegevoegd op een later tijdstip.

Geschiedenis

Tussen 1350 en 1520 werd deze kerk herbouwd in de prachtige gotische bouw welke nu nog steeds zichtbaar is. In 1553 werd dit gebouw grotendeels beschadigd door een brand. Na een uitgebreide restauratie kreeg de kerk de status van kathedraal in 1559. Tussen 1566 en 1581, de beeldenstorm die samenviel met de opkomst van het protestantisme, werd er verdere schade toegebracht aan de kerk, zoals het al meerdere malen geplunderd was in de voorgaande jaren, en het interieur werd vernield. Na de terugkeer van Antwerpen tot het katholicisme, werd het gerestaureerd in de barokke stijl, en Peter Paul Rubens knapte de schilderijen op die nu aan de nu kale muren van de kathedraal hangen. Twee eeuwen later, tijdens de onrust die in heel Europa veroorzaakt werd door de Franse Revolutie, leed de kerk verder. Nogmaals werd het gerestaureerd en opnieuw ingericht, dit keer in de stijl van de neogotiek.

Het interieur getuigt van haar woelige verleden. Het is een combinatie van Romaanse, gotische, barokke en neogotische stijlen. Haar kunst varieert van middeleeuwse muurschilderingen tot de meesterwerken van Rubens negentiende-eeuwse barok schilderijen. Hoewel de kathedraal erg is veranderd sinds haar fundamenten werden gelegd in de vijftiende eeuw, is de middeleeuwse oorsprong nog steeds zichtbaar.

Vijftiende-eeuwse muurschilderingen

In de middeleeuwen werden de kerkinterieurs geschilderd in heldere kleuren. Zeldzame voorbeelden van deze kleuren kunnen worden gevonden in de buurt van de ingang van de sacristie, aan de zuidzijde van de kerk. Deze dateert uit het begin van de vijftiende eeuw. Na te zijn verborgen onder lagen van de latere wanddecoraties, werden deze middeleeuwse muurschilderingen onthuld in de twintigste eeuw. Sommigen van hen werden slechts twintig jaar geleden ontdekt, zoals een fragment van de voorstelling van de Man van Smarten.

Mariabeeld

In de buurt van de Mariakapel aan de noordzijde van de kathedraal vindt men een veertiende-eeuws beeld van Maria en Jezus. Dit beeld wordt toegeschreven aan de anonieme 'Meester van het Maasland Marble Madonna', die in de Belgische stad Luik werkte rond 1350. De gracieuze houding van Maria, de vloeiende plooien van haar japonnen, de serene uitdrukking op haar gezicht weerspiegelen de hoffelijke cultuur van de veertiende eeuw.

Middeleeuwse architectuur

De kathedraal is een van de hoogtepunten van de Nederlandse gotische stijl met ingewikkelde stenen kantwerk en hoge torens. Het is de moeite waard bijzondere aandacht te geven aan de middeleeuwse spitsbogen in de gangpaden. Zij ondersteunen de hoge gotische ramen, en ze verlenen de sensatie van onmetelijke hoogte van de kerk.

Bronzen beeltenis van Isabella van Bourbon

Een van de weinige kunstwerken die de beeldenstormers overleefde is een bronzen beeltenis van Isabella van Bourbon, die teruggaat tot 1478. Isabella van Bourbon was de moeder van Maria van Bourgondië, een centraal figuur in de middeleeuwse geschiedenis. Het grafmonument was oorspronkelijk gelegen in de nabijgelegen kerk van Sint Michael, en werd het verplaatst naar de kathedraal in 1803. Hoewel de meeste van de 24 bronzen beelden of "rouwenden" die oorspronkelijk het beeld vergezelden werden vernietigd door de calvinisten in de zestiende eeuw – tien van hen overleefden en kunnen nu worden bekeken in het Rijksmuseum in Amsterdam – het beeld van de biddende Isabella vergezeld door haar hond is nog steeds intact.

Ook schrijven en geld verdienen? Doe met ons mee en meld je hier aan!

Foto schip: Johan Bakker
http://www.dekathedraal.be
www.architectenweb.nl