Walter Suskind leefde van 1906 tot 1945 was een Duitse Jood die gedurende de Tweede Wereldoorlog dankzij een slim opgezette reddingsactie, zo'n 600 Joodse kinderen heeft geholpen te ontkomen aan de Jodenvervolging.
De Hollandse Schouwburg
Suskind had een functie in de Hollandse Schouwburg, dit was de plek in Amsterdam waar de Joden verzameld werden, voor zij op transport gezet werden naar een van de doorvoerkampen of interneringskampen in het oosten van Europa. De omstandigheden hier waren erbarmelijk. Ook zieke en oude Joden werden naar de Schouwburg gebracht, dit terwijl er nauwelijks ziekenzorg was. Het eten was schraal en de mensen zaten heel erg dicht op elkaar. Er was maar één wc voor alle duizenden mensen die in de Schouwburg opgesloten zaten. Het stonk er verschrikkelijk en mensen waren ten einde raad.
Kinderen
De Duitsers wilden geen kinderen in de Hollandse Schouwburg. Huilende kinderen die niet fatsoenlijk verschoond konden worden zouden de erbarmelijke situatie alleen maar verergeren. Om deze toch ergens onder te brengen werden deze naar de kindercreche aan de overkant gebracht. Wanneer het voor de ouders tijd was om per trein vervoerd te worden naar een van de kampen, werden de kinderen ook omgeroepen en gingen deze met hun ouders mee. In de tussentijd werd in de creche zo goed mogelijk voor de kinderen gezorgd. Al mistten deze hun ouders natuurlijk wel en was er ook niet altijd genoeg geld voor fatsoenlijk eten.
De voorbereidingen voor de reddingsactie
Walter Suskind wilde zich verzetten tegen deze gang van zaken en bedacht een plan om de kinderen te redden. Allereerst moest aan de ouders gevraagd worden of deze het er wel mee eens waren. Om dit te bewerktstellen gingen zusters van de creche naar de Schouwburg om aan de ouders te vragen of zij wilden dat hun kinderen gered werden. Dit was voor de ouders een lastige beslissing, aangezien zij niet wisten of het in Oost-Europa om werkkampen of interneringskampen zou gaan. Wanneer zij akkoord gingen betekende dit ook dat zij hun kinderen pas na de oorlog (indien zij nog in leven waren) weer zouden zien. Een lastig dilemma dus. Als de ouders akkoord waren gegaan werd een plan in werking gezet. Voor de kinderen werd een gezin gevonden waar ze na de afvoer van de ouders opgenomen konden worden, vaak een plek op het platteland buiten de stad. Ook werden nieuwe identiteitsbewijzen voor ze gemaakt, zodat ze niet als Joden herkend konden worden.
De reddingsactie
Op de dag waarop de Joodse ouders de Schouwburg uit mochten om met vrachtwagentjes afgevoerd te worden naar het treinstation, kregen zij normaal gesproken van de medewerkers van de creche hun kind in hun armen gedrukt. Bij de reddingsacties was dit slechts een lappendeken mar daarin een pop gewikkeld. De ouders deden dan net of het hun kindje was en de Duitsers hadden zo niets in de gaten. Het was erg spannend want er kon natuurlijk van alles misgaan, met alle gevolgen van dien.
Na de eigenlijke reddingsactie
Na het 'redden' van de kinderen was het nog zaak de kinderen ongezien de creche uit te krijgen. Zodat alle moeite niet voor niets was geweest. De kinderen werden per trein of per wagen naar een gezin op het platteland gebracht, na de oorlog zouden ze zich indien mogelijk, weer bij hun ouders kunnen voegen. Vele hebben hun ouders echter nooit meer teruggezien.
Suskind
Suskind was in dit hele plan de belangrijkste schakel. Hij was de verbinding tussen de Duitsers en de verzetsmensen. Hij gedroeg zich vaak amicaal tegenover de Duitsers, wat voor argwaan zorgde onder sommige, bijna niemand wist hoe het werkelijk zat en wat de Joden aan Suskind te danken hadden. Het moeilijkste vond Suskind het feit dat hij moest kiezen welke ouders hij benaderde en welke kinderen de kans kregen een nieuw leven op te bouwen, een duivels dilemma, want het liefste wil je natuurlijk alle kinderen redden en die een kans geven.
Documentaire Verzet in Nederland – The Walter Suskind Story
Geregisseerd door: Tim en Karin Morse, 2005
