De status quo wordt wereldwijd gekenmerkt door een krampachtig vasthouden aan oude structuren, meestal een erfenis uit de jaren 1960. Dat mondt gemakkelijk uit in gevaarlijke situaties . Op de lange duur is deze status quo hoe dan ook onhoudbaar.
In de vermaledijde jaren 1960 waren het eerbiedwaardige bestuurders die inzagen dat er verandering moest komen. Misschien omdat ze zich de oorlog herinnerden en de oproep van koningin Wilhelmina om ‘hope and change’ avant la lettre vlak daarna.
Toen er gemorreld werd aan de status quo, was het resultaat dat die over de kop ging. Natuurlijk verliep dat niet gemakkelijk – denk aan provo’s, studentenrellen en ophef over een naakte vrouw op tv – maar de adel verloor niet haar hoofd onder de guillotine. Eigenlijk verliep de verandering, met zuilen en al, heel Nederlands.
Toen stond de wereld in brand, nu staat de wereld in brand (soms letterlijk). Toen gebeurde er van alles, nu gebeurt er van alles. Spionage en corruptie zijn nog steeds hetzelfde: alleen de Schot Sean Connery is vervangen door Engelsman Daniel Craig. Toen maakte men zich zorgen over de jeugd, nu moeten blowende jongeren op school bekend worden gemaakt (je weet gelijk waar je ’t moet halen!). Was het enige verschil dat toen zo veel dingen “nieuw” waren, de hele popcultuur, televisie, mannen op de maan, en dat ze nu bij het meubilair horen? Toen nieuw, nu onderdeel van de status quo.
Kom daar nu maar ’s om! Heel vanzelfsprekend dat machthebbers koste wat kost de status quo willen redden, maar de totale afwezigheid van oppositie is een veel groter probleem. Zeg nou zelf: zolang “de economie” gelijk wordt gesteld aan banken en de financiële markten en zolang banken terecht kunnen bij suikeroom Ben B., hoe groot acht u de kans dat Wikileaks er in slaagt een grote Amerikaanse bank om te leggen?
In Nederland kenmerkt zich de status quo vooral door de heerschappij van het neoliberaal gedachtegoed. In de politiek durft niemand pertinent tegen bezuinigingen te zijn, dat geeft direct het stempel “Risee van het Jaar”. Los van het feit dat die heersende ideeën een hervorming van macro-economie in de weg staan, belemmeren ze in de Nederlandse politiek een herstel van links. De status quo wordt opgeleukt met een frutseltje hier, een tierelantijntje daar, maar wezenlijk verandert er niets. Dat is niet alleen gevaarlijk, maar bovenal onhoudbaar.