Als je kinderen hebt en in loondienst bent, heb je in Nederland recht op ouderschapsverlof. Dit recht is vastgelegd in de Wet arbeid en zorg en bestaat in Nederland sinds 1 juli 1997. In dit artikel lees je alles over hoe het ouderschapsverlof geregeld is in Nederland.
Recht op ouderschapsverlof
Het recht op ouderschapsverlof is een recht om tijdelijk minder te werken en is bedoeld om meer tijd en aandacht aan je kinderen te besteden. In de meeste gevallen wordt het ouderschapsverlof niet doorbetaald en neem je dus in feite onbetaald verlof op.
Ouders, zowel moeders als vaders, hebben recht op minimaal drie maanden onbetaald verlof tot het moment dat het kind acht jaar is. Hierbij geldt ook dat het kind op hetzelfde adres woonachtig is. Ook kun je ouderschapsverlof opnemen voor geadopteerde kinderen, stiefkinderen of pleegkinderen. Wel geldt dat je een jaar in dienst moet zijn bij een werkgever voordat je ouderschapsverlof kunt opnemen. Een andere voorwaarde is dat het verlof mag worden opgenomen totdat het kind acht jaar is. Ook als je nog een tegoed aan verlof over hebt en je kind is acht jaar geworden, vervalt het recht op ouderschapsverlof en gaat je tegoed verloren. Wel mag de werkgever hiervan afwijken. Dit moet in goed overleg tussen werkgever en werknemer gebeuren.
Cijfers
Uit cijfers van het Centraal Bureau van Statistiek blijkt dat niet alle ouders gebruik maken van het recht op ouderschapsverlof. In 2007 waren er 1,4 miljoen werknemers die recht hadden op ouderschapsverlof. Tien procent hiervan heeft geen gebruik gemaakt van het recht op ouderschapsverlof. Dit heeft verschillende redenen. Een reden hiervan is dat vooral vaders het zien als een belemmering in hun loopbaan. Zodra zij ouderschapsverlof opnemen zijn zij minder aanwezig op het werk.
Ook merk je dat het in sommige bedrijfstakken als vader zijnde niet 'gewoon' is om ouderschapsverlof op te nemen. Er heerst een zogehete mannencultuur en geen van de mannelijke werknemers neemt ouderschapsverlof op. Ook zien zij het vaak als onhandig als er gewerkt wordt in ploegendienst. Moeders die geen gebruik maken van ouderschapsverlof vinden dat zij teveel moeten inleveren aan salaris als zij minder gaan werken. De overige werknemers weten niet eens dat zij recht hebben op ouderschapsverlof en is dat ook de reden dat het verlof niet wordt opgenomen.
Hoe lang duurt het ouderschapsverlof?
Vanaf 1 januari 2009 heb je als ouder recht op ouderschapsverlof van 26 maal je wekelijkse arbeidsduur. Dus als je fulltime werkt (40 uur per week), heb je recht op 1040 uur ouderschapsverlof. In overleg met je werkgever kun je bepalen hoe en wanneer je het verlof wilt opnemen.
Op 1 januari 2009 heeft er een wetwijziging plaats gevonden, waarin ouders recht hebben op een verdubbeling van het ouderschapsverlof. Het was eerst 13 weken en is nu 26 weken. Als je dus vóór 1 januari 2009 voor een kind ouderschapsverlof hebt opgenomen, heb je voor dat kind recht op de helft van dat ouderschapsverlof, namelijk 13 weken maal je wekelijkse arbeidsduur.
Op het moment dat het ouderschapsverlof is afgelopen, ga je gewoon weer terug naar het aantal arbeidsuren dat in je arbeidsovereenkomst staat.
Meerlingen
Het recht op ouderschapsverlof geldt per kind. Dus per kind heb je vanaf 1 januari 2009 recht op 26 maal je wekelijkse arbeidsduur. Als je een tweeling hebt, heb je recht op twee maal ouderschapsverlof van 26 maal je wekelijkse arbeidsduur.
Verdeling ouderschapsverlof
In overleg met je werkgever kun je het ouderschapsverlof ook in gedeelten opnemen. Het verlof hoeft dus niet aaneengesloten te worden opgenomen. Volgens de wet kun je het verlof in maximaal zes gedeelten opnemen. Een gedeelte moet dan wel tenminste een maand duren. Ook kan het zijn dat het ouderschapsverlof niet binnen een jaar hoeft te worden gebruikt, maar dat dit uitgesmeerd mag worden over een langere periode. Informeer hiervoor bij je werkgever.
Invloed ouderschapsverlof op inkomen en vakantiedagen
Tijdens je ouderschapsverlof bouw je geen vakantiedagen op. Wel is het zo dat ouderschapsverlof meestal geen invloed heeft op je pensioenopbouw. Dus voor de duur dat je ouderschapsverlof opneemt, bouw je gewoon pensioen op.
In de meeste gevallen wordt ouderschapsverlof niet doorbetaald. Check hiervoor je CAO. In sommige gevallen wordt je loon namelijk wel (gedeeltelijk) doorbetaald. Als je inkomen, doordat je ouderschapsverlof opneemt, onder het sociaal minimum komt, heb je wel recht op een toeslag (denk hierbij aan alleenstaande ouders). Deze toeslag wordt verstrekt door het UWV (Uitvoeringsinstantie Werknemersverzekeringen). Hier zijn wel een aantal voorwaarden aan verbonden. Voor meer informatie hierover kun je terecht bij je gemeente.
Ziekte en ontslag
Wanneer je ziek wordt tijdens de duur van je ouderschapsverlof, loopt het ouderschapsverlof gewoon door en kun je het verlof niet op een later tijdstip opnemen. Wanneer je wordt ontslagen, heb je geen recht meer op ouderschapsverlof en stopt het verlof onmiddellijk.
Levensloopregeling
Wanneer je een levensloopregeling hebt, kun je het gespaarde geld gebruiken om je inkomen aan te vullen tijdens de duur van je ouderschapsverlof.
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/verlof-voor-ouders/ouderschapsverlof