Turkije is mooi. Turkije is warm. En Turkije is rijk aan cultuur. Dat Turkije een 'moslimland ' is, weten de meeste mensen wel maar dat hier een belangrijk deel van de christelijke geschiedenis heeft plaatsgevonden, is minder bekend. Zo is Saulus – de latere Paulus – in Tarsus geboren.
Tarsus in Turkije
Tarsus, in het zuiden van Turkije, is de geboorteplaats van de bijbelse Saulus. Tarsus was de hoofdstad van het toenmalige Cilicië (in het Turks: Kilikya). In Tarsus woonden in de tijd van Saulus veel Joden die oorspronkelijk uit het stadje Gisjala in Galilea kwamen. Alle inwoners van Gisjala waren rond het begin van de jaartelling, als vergeldingsactie voor een opstand tegen de Romeinen, naar Tarsus gevoerd. De familie van Saulus verkreeg na enkele jaren het Romeinse burgerrecht en de vader van Saulus was om die reden verplicht zijn zoon een Latijnse naam te geven; Paulus. Paulus is bijzonder belangrijk geweest voor de verspreiding van het christendom en vele kerken zijn naar hem genoemd. De St. Pauluskerk in Tarsus, daterend uit de vijfde eeuw, claimt de eerste kerk te zijn geweest met die naam. In de eerste eeuwen na Christus waren er ook al wel kerken maar deze werden niet als zodanig gebouwd. De eerste christenen werden door de oude, polytheïstische Romeinen vervolgd en daarom kwamen zij in het geheim samen in grotten en geheime ondergrondse bouwsels. Toen de Romeinen zelf overgingen tot het christendom, konden er kerken gebouwd worden. Keizer Constantijn de Grote werd aan het begin van de vierde eeuw de eerste christelijke keizer, zij het van twijfelachtige allure. Het lijkt er sterk op dat zijn bekering tot het christendom vooral gezien moet worden als een daad van goed bestuurlijk inzicht. Het aantal christenen groeide en daarmee ook hun macht. Het was daarom slim hen te vriend te houden en dat deed de keizer dus, maar Constantijn bleef tot het einde van zijn leven de oude goden aanbidden. Vooral de god Apollo had zijn toewijding.
Tastbare herinneringen aan Paulus
De St. Pauluskerk in Tarsus stamt in zijn eerste vorm uit de vijfde eeuw. Later, in de twaalfde eeuw, is de kerk herbouwd en in 1996 is hij geheel gerestaureerd. De kerk wordt nog steeds door de kleine christelijke gemeenschap in Tarsus gebruikt maar hij heeft ook de status van museum gekregen.
Ook zijn in Tarsus de waterput en de oude restanten van het geboortehuis van Paulus te vinden. Het is eigenaardig om te zien hoe deze overblijfselen met zorg zijn afgeschut om ze goed te kunnen bewaren terwijl je verder overal allerlei archeologische vindplaatsen zomaar kunt betreden en waar van enige bescherming nauwelijks sprake is. De gerestaureerde restanten van de muren zijn met glasplaten afgedekt en er staat een chromen hekwerk omheen.
Andere belangrijke namen
Maar Tarsus is niet alleen bekend door Paulus. Ook zou hier de Bijbelse koning Daniël begraven zijn. En niet te vergeten: volgens de overlevering hebben Marcus Antonius en de Egyptische Cleopatra elkaar hier voor het eerst ontmoet. Marcus Antonius zou Cleopatra hier ook ten huwelijk gevraagd hebben.
