In de zomer van 2004 nam het Nederlands Elftal, of ‘Oranje’, deel aan het Europees Kampioenschap Voetbal 2004 (EK voetbal 2004). Dit geldt als het grootste, meest prestigieuze voetbaltoernooi van Europa. In 2004 vond het EK voetbal plaats in gastland Portugal. In totaal dongen bij deze editie van het EK voetbal 16 landen om de titel. Oranje was geplaatst in poule D, en moest het in de poulefase zodoende opnemen tegen Tsjechië, Letland en aartsrivaal Duitsland. Al met al een behoorlijk taaie kluif. Hoe verging het Oranje op het EK 2004?
Aanloop naar het EK 2004
De weg naar het EK 2004 verliep niet zonder horten of stoten voor het Nederlands Elftal. Het ging allerminst van een leien dakje voor de selectie van bondscoach Dick Advocaat. Dat hoeft niet te verbazen: in de jaren voorafgaand aan het EK 2004 waren de resultaten van Oranje sowieso niet om over naar huis te schrijven. Zo wisten ze zich bijvoorbeeld niet voor het WK 2002 te plaatsen. Dit was voor het eerst in 14 jaar dat het Nederlands Elftal zich niet voor een mondiaal eindtoernooi wist te kwalificeren. Tijdens de kwalificatie voor het EK 2004, waarin Nederland in Groep 3 was geplaatst, begon het team dan ook vol passie; de spelers leken te weten dat er wat goedgemaakt moest worden. In een kwalificatiegroep met tegenstanders Tsjechië, Oostenrijk, Moldavië en Wit-Rusland zet Oranje prima resultaten neer. Nederland wint alle wedstrijden, behalve het tweeluik met Tsjechië: in Rotterdam blijft het 1-1, in Praag winnen de Tsjechen later met 3-1. Tsjechië wint door deze resultaten uiteindelijk de groep, terwijl Nederland genoegen moet nemen met de tweede plaats. Zodoende moesten er play-off wedstrijden met Schotland aan te pas komen om kwalificatie voor het EK 2004 af te dwingen. In Glasgow won Schotland met 1-0, maar tijdens de returnwedstrijd in Amsterdam wordt er orde op zaken gesteld en zegeviert Oranje met een afgetekende 6-0 overwinning.
Selectie EK 2004
Bondscoach Dick Advocaat nam de volgende 23 spelers mee naar het EK voetbal 2004 in Portugal. De spelers staan gerangschikt op alfabetische volgorde van achternaam en per linie.
Keepers
· Edwin van der Sar
· Ronald Waterreus
· Sander Westerveld
Verdedigers
· Frank de Boer
· Wilfred Bouma
· Giovanni van Bronckhorst
· John Heitinga
· Michael Reiziger
· Jaap Stam
Middenvelders
· Paul Bosvelt
· Philip Cocu
· Edgar Davids
· Clarence Seedorf
· Wesley Sneijder
· Rafael van der Vaart
Aanvallers
· Pierre van Hooijdonk
· Patrick Kluivert
· Roy Makaay
· Andy van der Meyde
· Ruud van Nistelrooij
· Marc Overmars
· Arjen Robben
· Boudewijn Zenden
Wedstrijden op het EK 2004
Nederland-Duitsland
De eerste wedstrijd van Oranje op het EK voetbal 2004 zorgde gelijk voor een bijzonder fraai affiche: Nederland-Duitsland. Na een spannende eerste helft gingen de teams de kleedkamer in met een 1-0 voorsprong voor de Duitsers op het scorebord. In de tweede helft speelt Oranje een stuk aanvallender. Die intenties worden beloond: Ruud van Nistelrooij weet dankzij een goal in de laatste 10 minuten alsnog een punt uit het vuur te slepen. Dit gaf reden tot gematigd optimisme; de campagne had absoluut slechter kunnen beginnen.
Nederland-Tsjechië
In de tweede groepswedstrijd neemt Nederland het op tegen Tsjechië, uitgerekend het team waarin ze hun meerdere moesten erkennen tijdens de kwalificatiewedstrijden. Het Nederlands Elftal had sindsdien echter flink wat zelfvertrouwen kunnen tanken door de goede resultaten tegen Schotland en Duitsland en ook in deze wedstrijd tegen ‘Angstgegner’ Tsjechië tonen ze in goede vorm te verkeren. Het is nog maar halverwege de eerste helft als Nederland al met 2-0 leidt. Nederland lijkt plotsklaps boven zichzelf uit te stijgen. Hoewel de Tsjechen in de persoon van Jan Koller niet veel later nog wat terugdoen, lijkt er weinig aanleiding tot ongerustheid met een 2-1 ruststand. Na de rust slaat het noodlot echter toe.
Bondscoach Dick Advocaat besloot de rappe vleugelspeler Arjen Robben van het veld te halen. Zijn plaats werd ingenomen door de veel defensiever ingestelde Paul Bosvelt, waardoor de angel uit het Nederlandse aanvalsspel werd gehaald. Deze misslag van Advocaat ging de geschiedenis in als ‘De Wissel’, en is meerdere malen bron van kritiek en grappen geweest. Het zorgde er mede voor dat de Tsjechen steeds beter in de wedstrijd kwamen en deze dan ook uiteindelijk winnend afsloten: een 3-2 nederlaag voor Nederland.
Nederland-Letland
Met slechts één punt uit de eerste twee poulewedstrijden leek het EK voor Nederland voorbij. De enige hoop kon geput worden uit het feit dat ook de Duitsers slechts twee punten hadden. Als Nederland de laatste wedstrijd zou winnen en Duitsland hun laatste wedstrijd zou verliezen, zouden de Nederlanders alsnog de poulefase overleven. Er werden vraagtekens gezet bij de geldigheid van dit scenario. Men zag Duitsland hun laatste wedstrijd tegen het al geplaatste Tsjechië namelijk niet zo snel verliezen. Gelukkig voor Oranje gebeurde het ondenkbare toch: Nederland won met 3-0 van Letland, terwijl Duitsland met 2-1 van Tsjechië verloor. De hoop op een Europees Kampioenschap was nog springlevend.
Kwartfinale: Nederland-Zweden
In de kwartfinales werd Nederland gekoppeld aan Zweden, dat met een winstpartij en twee remises eerste was geworden in Groep C. Een geduchte tegenstander dus, die zeer moeilijk bleek te verslaan. Na 90 minuten stond het 0-0 en ook na de verlenging had geen van beide ploegen weten te scoren. Een bloedstollende penaltyserie moest zodoende uitsluitsel brengen over welke van de twee teams naar de halve finales zou doorstoten. Op Philip Cocu na verzilverden alle penaltynemers van Oranje hun strafschop. Aan Zweedse zijde miste Zlatan Ibrahimovic zijn strafschop. In de verlengde strafschoppenserie, waarin elke gemiste penalty accute uitschakeling betekent, ontpopte doelman Edwin van der Sar zich als de held door een strafschop van Olof Mellberg te stoppen, en daarmee plaatsing voor de halve finales veilig te stellen.
Halve finale: Nederland-Portugal
Daarin nam Oranje het op tegen gastland Portugal. De Portugezen lieten met de steun van het thuispubliek al overwinningen tegen Rusland, Spanje en Engeland optekenen. Natuurlijk waren ze er ook op gebrand in eigen land de finale van het EK te behalen. Het Portugese team speelde een sterke wedstrijd en stond na een uur spelen al met 2-0 voor. Toen de Portugese verdediger Andrade in de 63e minuut een eigen doelpunt maakte leek Nederland nog kans te hebben op de finale, maar dat bleek ijdele hoop: Portugal won deze wedstrijd met 2-1 en mocht de gedroomde finale in eigen land spelen. Hierin spatte de droom overigens ook gelijk uiteen, want ze werden verassend verslagen door Griekenland, dat daarmee voor het eerst in de geschiedenis van het land Europees Kampioen voetbal werd.
Meer lezen?
Kom ook alles te weten over het het Nederlands Elftal op het EK 2008, en het Nederlands Elftal op het EK 2012!
www.wikipedia.org
