De historische stad van Europa: Rome

Rome, de stad der Romeinen. Een stad die tot de verbeelding spreekt. Iedereen heeft op school een deel geschiedenis van de oude Romeinen gehad. Wat maakt Rome nu zo bijzonder?

Afgelopen meivakantie ben ik een week naar Rome geweest. Een stad die ik nooit zal vergeten. Een stad die een onuitwisbare indruk op mij heeft gemaakt. Wat maakt Rome nu zo bijzonder? Is het de cultuur? Zijn het de mensen? Of is het alleen al het gevoel dat u op de grond staat waar de Europese geschiedenis uit voortgekomen is?

Feitelijke informatie Rome

Rome is de hoofdstad van Italië. De stad telt 2.7 miljoen inwoner en is gebouwd op zeven heuvels. Verder stromen er twee rivieren door de stad waarvan de naam Tiber u vast wel bekend voorkomt. De andere rivier is de Aniene. In het noorden van Rome vloeit deze rivier over in de Tiber. Rome is omstreeks 750 voor Christus ontstaan en is daarmee een van de oudste steden van Europa. Honderden jaren is Rome hét centrum van Europa geweest. Rome, als hoofdstad van het Romeinse rijk, werd lange tijd beschouwd als de belangrijkste stad van Europa.

Ontstaan van Rome

Er zijn mooie verhalen opgeschreven over hoe Rome is ontstaan. Een verhaal dat waarschijnlijk het bekendst is geworden, is het verhaal van Romulus en Remus. Deze tweelingbroertjes werden op jonge leeftijd in de rivier de Tiber geworpen. Zij spoelden aan op de oever en werden grootgebracht door een wolvin. Samen hebben zij de stad gesticht. Na een ruzie, waarbij Romulus zijn broer Remus vermoordde, is de stad Rome gaan heten.

Romeinse rijk

Het Romeinse rijk begon als een koninkrijk, dat ongeveer 250 jaar heeft bestaan. Het koninkrijk heeft zeven koningen geteld. De eerste koning, Romulus kwam circa 750 v Chr. aan de macht als koning. In 509 v Chr. werd de laatste koning Tarquinius Superbus verdreven. Vanaf 509 tot 27 v Chr. was het Romeinse rijk een republiek. Vanaf dat moment is er een keizerrijk geweest. Het is lastig een datum aan te geven waarop het Romeinse rijk in zijn geheel is gevallen. In het jaar 395 na Chr. werd het rijk gesplitst in een Oost- en Westromeins rijk. Het Westromeins rijk heeft bestaan tot 476, toen het ten prooi viel aan Germanen. Het Oostromeinse rijk heeft, met als hoofdstad Constantinopel (huidig Istanboel) bestaan tot 1453 toen het werd veroverd door de Turken. Met deze gebeurtenis is volgens de meeste historici het definitieve einde van het Romeinse Rijk gekomen. De Russische Tsaar, getrouwd met een nicht van de laatste Romeinse keizer, beschouwde zichzelf echter als opvolger van de Romeinse keizer. Ondanks dat de oorspronkelijke landen van het Romeinse rijk waren veroverd, kwam er een nieuw Romeins rijk. Dit rijk, met als hoofdstad Moskou, heeft bestaan tot de revolutie in het jaar 1917.

Vaticaanstad en de paus

Veel mensen weten dat Vaticaanstad het land van de paus is en dat het in Rome gevestigd is. Weinig mensen weten echter hoe dat historisch in elkaar zit. De paus had grote delen van Italië in zijn macht. Naast het hoofd van de geestelijkheid, had de paus ook veel macht over de wereld. De paus had namelijk eeuwenlang de Romeinse keizers gekroond. Hiermee droeg hij uit dat hij qua macht en bevoegdheden boven de keizer stond. Zijn macht werd tijdens de oorlog in 1870 met Napoleon III grotendeels tenietgedaan. De Kerkelijke Staat werd veroverd door de eerste koning van het Koninkrijk Italië, Victor Immanuel II. Italië erkende in 1871 de onschendbaarheid en soevereiniteit van de paus. Een grondgebied werd echter niet toegewezen. Bij de Verdragen van Lateranen in 1929 werd met Benito Mussolini afgesproken dat de paus zijn eigen staat kreeg: Vaticaanstad.
Vaticaanstad heeft ongeveer 800 inwoners, heeft een eigen munt en een eigen bestuur. Vaticaanstad gebruikt tegenwoordig de euro als betaalmiddel. Wel zijn deze munten redelijk zeldzaam met een afbeelding van de paus erop. Aangezien weinig Vaticaanse euro's geproduceerd worden, is een collectie van Vaticaanse euro's redelijk wat geld waard.
Tip: geef uw Vaticaanse euro's niet uit, maar spaar ze!

Invloed van Rome op Europa

Op het toppunt, omstreeks 150 na Chr. bestreek het Romeinse rijk het hele Middelandse Zeegebied, Noord-Afrika, Israël en delen van het Midden Oosten en het huidig Turkije. De cultuur en andere aspecten van de samenleving zijn gevormd door de Romeinen. Wat heeft Europa onder meer aan het Romeinse rijk te danken:

• Belastingsysteem. Het belastingsysteem was nieuw voor de Germaanse stammen. Het Romeinse rijk, dat veel geld nodig had, heeft dit verspreid door heel Europa.
• Wetboek. De wetboeken van keizer Justinianus zijn tot ver na de Middeleeuwen nog gebruikt als rechtsbron. Veel van de wetboeken uit de huidige tijd (waaronder bijvoorbeeld het Duitse Burgerliches Gezetstbuch) zijn op het Romeinse recht gebaseerd.
• Wegen. De 'uitvinding' die het Romeinse leger zo snel, effectief en efficiënt maakte.