Met elkaar willen we heel veel. We gebruiken veel (fossiele) brandstof voor al onze energie(vretende) apparaten. De industrie doet steeds meer haar best met producten die een lager energiegebruik hebben. Dat neemt niet weg dat Europa bijvoorbeeld een energiecatastrofe staat te wachten als er geen maatregelen worden genomen. Zo blijft het Westen afhankelijk van Poetin's gas. Een alternatief om op eigen benen te staan is onder andere wind-energie. Nederland heeft een energieakkoord gesloten om 4450 megawatt in 2023 op zee te produceren aan windenergie. Realistisch?
Verzwakt
Ons hele energievraagstuk wordt slecht 'verkocht' aan de bevolking van Europa. In een aantal landen is de bevolking op grond van de bestaande kennis tegenstanders van windmolens. Vooral In Nederland is in de aanleg van windparken grote vertraging opgetreden. Nu is het ook ingewikkeld om alle politieke verbanden in een plaatje te zien. Allereerst wordt de kracht van de Europese Unie verzwakt door het slechte imago bij een groot deel van de bevolking in veel Europese landen. De geldverspilling door een verplichte maandelijkse verhuizing naar Straatsburg is bijvoorbeeld onbegrijpelijk. Maar ook nutteloze regelgeving ontwikkeld door de Europese commissie zoals het maximale wattvermogen van een stofzuiger doet afbreuk aan de kracht. Daardoor ziet niemand de potentie die Brussel kan hebben in onderhandelingen met Rusland. Poetin speelt dit handig uit door met verschillende landen verschillende afspraken te maken.
Duurzaam
In Europa is afgesproken om in 2020 14 procent aan duurzame energie te produceren en in 2023 moet dat zelfs 23 procent zijn.. Tot slot moet in 2050 de volledige energieproductie duurzaam zijn. Over dat laatste maakt zich geen enkel lid van de Europese Unie zorgen. Het is immers een compleet nieuwe generatie die nu nog op de basisschool zit die dat karwei moet afmaken. Elke lidstaat van de Europese Unie heeft een opdracht om voor windenergie vermogen te zorgen. Daar zitten een aantal landen mee in de maag waaronder Nederland.
Nederland
In dit verhaal loopt Nederland zwaar achter terwijl bijvoorbeeld Duitsland en Denemarken vanaf 2000 hard gewerkt hebben om een aanzienlijk Windmolenpark te ontwikkelen. Duitsland is erin geslaagd om draagvlak onder de bevolking bij elkaar te krijgen. Bewoners die het meest last hebben van windmolens krijgen het grootste voordeel en dat werkt. Een van de oorzaken in Nederland voor het langzame tempo is onze democratische structuur die mensen de gelegenheid geeft om plannen met soms jaren te vertragen. Te weinig is de nadruk op direct voordeel voor hen. Zo speelt in Nederland de landschapsvervuiling een grote rol in de weerstand. Inwoners van buitengebieden geven de voorkeur om de molens te plaatsen in stedelijke gebieden. De stedelingen protesteren fel tegen de overlast van geluid en slagschaduw. Verzet tegen Windmolens werkt goed. De weerstand is sterker dan tegen bijvoorbeeld de aanleg of uitbreiding van autowegen. Tegenstanders is het onduidelijk wat er op het spel staat en zien hun belang in windparken niet. Dat is hun niet te wijten maar de overheid en de media door het onthouden van deugdelijke informatie.
Overschot
Niet dat het verzet onterecht is maar kennelijk slaagt de overheid er onvoldoende in om de bevolking te overtuigen van de noodzaak van deze energiebron. Opposanten betogen dat er teveel subsidie naar de ontwikkeling en exploitatie van Windparken gaat. Op korte termijn speelt ook een rol dat er een overschot is aan energie. Dat wordt veroorzaakt door een overschot aan energiecentrales. Dit is het tijdperk van transitie van oude naar nieuwe energiecentrales. Door bijvoorbeeld het goedkope aanbod uit Duitsland staan in Nederland centrales stil en moeten bedrijven vrezen voor definitieve sluiting. Bijzondere bijkomstigheid is dat in Amerika het schaliegas veelal gebruikt wordt. Vervolgens hebben ze daar een kolenoverschot. Op hun beurt vervoeren de Amerikanen dat naar Rotterdam en is er ineens een groot aanbod van goedkope kolen. Juist vanwege de CO2 afstoot wilden velen van steenkool af en het tegendeel is aan de gang.
Verdeeldheid
In Nederland wordt gekeken naar de aanleg van windparken in zee. Hoe verder weg hoe duurder de aanleg en onderhoud. Hoe dichter bij de kust hoe meer bezwaar er gemaakt wordt door de bewoners, vaak ondersteund door gemeentebesturen. Steeds meer uitvoering van beleid is naar de gemeentes gegaan die het nu de centrale overheid moeilijk maakt om het centrale energiebeleid uit te voeren. Langs de kust van Zuid-Holland hebben scheepvaart, recreatie en visserij last van de komst van een windpark. Bij de Maasvlakte zijn een aantal belangrijke vogelkolonies die ontwricht zouden worden door de komst van de molens en bij Ameland maken ze duidelijk dat het niet kan vanwege de positie van de Waddenzee op de Werelderfgoedlijst. Op deze manier wordt hier doorgemodderd en gaat de tijd voorbij om te voldoen aan de verplichtingen. De politiek is zich steeds meer bewust dat als ze niets doen Nederland afhankelijker wordt van een leider als Poetin. Maar de verdeeldheid is dermate groot dat er geen moedige besluiten genomen worden. De media maakt het nog eens extra moeilijk door zeer kritisch de projecten te benaderen en vooral actievoerders aan het woord te laten. Dat is immers goed voor kijk en leescijfers. Toch zijn er 11 locaties aangewezen voor plaatsing van Windparken maar de verwachting is dat het nog jaren van inspraak en planvorming zal duren voordat daar windmolens actief zijn. Ondertussen is het Poetin die met zijn sancties nog eens duidelijk maakt hoe afhankelijk Europa en ook Nederland is. Als we geen gas krijgen uit Rusland kunnen we het maar ongeveer 2 maanden uithouden met de reserve!
Luchtigheid
Een troost kan zijn dat Poetin voor zijn economie afhankelijk is van de 33 miljard die de EU jaarlijks besteedt aan het inkopen van Russisch aardgas, olie en steenkool. Het zal hem niet lukken bij een boycot andere afnemers voor zijn gas op tijd te vinden en dan de noodzakelijke infrastructuur daarvoor in te richten. Hoewel de flirt van Poetin met Brazilië en China opvalt. De luchtigheid waarmee de Europese politiek met het energieprobleem om gaat is zorgwekkend te noemen. De oplossingen die ze aanreiken lijken op korte termijn geen oplossing te bieden. Er gaan stemmen op om de Europese gasproductie op te voeren terwijl onze nationale overheid door de bodem-erupties in Groningen besloten heeft juist te verminderen. Schaliegas wordt onmogelijk gemaakt door hardnekkig verzet. Bovendien is de hoeveelheid die het oplevert, maar een druppel op de gloeiende plaat.
Niet eenvoudig
De chaos in Noord-Afrika zorgt ervoor dat Europa daar geen aanvulling kan halen voor een energietekort. Energie uit Azerbeidzjan is pas in 2018 beschikbaar. Te laat dus. In moeilijke gebieden zoals Gaza, Israël en Cyprus zijn nog reserves maar dat ligt politiek zeer gecompliceerd. Een andere mogelijkheid is het bouwen van nieuwe kerncentrales. Het is juist de grootste economische mogendheid van Europa Duitsland dat een aantal kerncentrales uitgezet heeft vanwege veiligheidsrisico’s. Dat maakt het dus niet eenvoudig voor andere lidstaten om weer in te zetten op kernenergie. Hierdoor blijft windenergie voorlopig een noodzakelijk alternatief.
Energievraagstuk
Alles bij elkaar maakt het noodzakelijk om energie van eigen bodem te ontwikkelen. Voorlopig is dat zonne-energie, biomassa en windenergie. Deze bronnen kunnen echter de eerste jaren niet het gas vervangen dat we nu nog importeren. Veel ook kan er gewonnen worden door woningen te isoleren. In de praktijk betekent dat de bouwnorm aangescherpt moet worden voor zowel woningen als bedrijfspanden. De industrie kan haar steentje bijdragen door het inzetten van restwarmte en het gebruik van koude-warmte opslag.
Niet leuk
Wel maakt bovenstaande duidelijk dat we gezamenlijk en snel ook ons energievraagstuk moeten aanpakken. Met de daling van de gasvraag zal het voor Rusland economisch lastig worden. Poetin zal zich dat realiseren. De kans op stijging van de energieprijs is aanzienlijk, dat maakt het inzetten van duurzame energiebronnen zoals wind en zon noodzakelijk. De tijd begint te dringen en dus moeten er zowel offers gebracht worden als inspanningen. Leuk is het niet, noodzakelijk wel.
