Het woord vandalisme komt van het volk de Vandalen, een Oost-Germaanse stam die in het jaar 455 in Rome plunderde. Tijdens de Franse Revolutie werd het voor het eerst gebruikt voor onnodige vernielingen in kerken.
Vandalisme is volgens de encyclopedie: beschadiging of vernietiging van (andermans of openbaar) eigendom.
Een vandaal is volgens het woordenboek: iemand die zinloze vernielingen aanbrengt.
Vandalisme komt vaak voort uit puberaal gedrag. We denken meteen aan de kapotte bushokjes, de gesneuvelde winkelruiten, de muren met graffiti. Vandalisme wordt door de meeste mensen ervaren als volkomen zinloos. Omdat de daders in de meeste gevallen onbekend zijn, is het verschijnsel moeilijk aan te pakken. Er zijn meerdere soorten vandalisme.
Soorten vandalisme:
- Spelvandalisme: dit wordt gezien als de meest onschuldige vorm van vandalisme. Het gaat hier om jongere kinderen die onbedoeld iets kapot maken. Het is eigenlijk geen opzet. Dit kan het wel worden als het beschadigen en vernielen onderdeel van het spel worden.
- Prestigevandalisme een vorm van vandalisme onder groepsdruk, om indruk te maken en om stoer te willen doen. Deze vorm komt voornamelijk bij pubers voor.
- Vandalisme uit onvrede: deze vorm komt voort uit frustratie. Door bijvoorbeeld slechte schoolresultaten, ruzie thuis of werkeloosheid. Als de frustraties groot zijn kan dit ernstige vormen aannemen.
- Wraakvandalisme: deze vorm wordt ook gevoed door frustraties en richt zich direct op het slachtoffer. Dit kan een leraar zijn vanwege een slecht cijfer. In tegenstelling tot de meeste vormen van vandalisme komt wraakvandalisme op alle leeftijden voor. Denk aan het bekrassen van de auto van een buurman die iets gezegd heeft dat niet helemaal lekker viel.
- Vandalisme om te stelen: denk hierbij aan het vernielen van bijvoorbeeld een parkeermeter. Bij deze vorm is het vandalisme het middel om iets te kunnen stelen.
- Vandalisme uit verveling: als er niets leukers te doen is, kun je altijd nog iets gaan vernielen. De lol van vandalisme is groter dan veel andere vormen van vermaak
- Intimidatie: dit is vandalisme om een bedreiging over te brengen. Er wordt bijvoorbeeld een huis beklad of een steen door een raam gegooid. In tegenstelling tot andere vormen wil de dader bij deze vorm niet anoniem blijven.
- Erosievandalisme: nieuwe en goed onderhouden objecten zullen minder vaak beklad worden dan oude en al vieze objecten. Van goed onderhoud gaat een preventieve werking uit.
- Groepsvandalisme: hierbij is sprake van een grote groep daders. De daders voelen zich in een grote groep sterker waardoor remmingen wegvallen, zeker als er ook nog sprake is van alcohol of drugs.Een dramatisch voorbeeld van groepsvandalisme hebben we onlangs kunnen zien in Haren. Voetbalvandalisme bijvoorbeeld is een vorm van groepsvandalisme. Bij groepsvandalisme kennen we het begrip collectieve aansprakelijkheid. Er moet aangetoond worden dat de dader deel uitmaakte van die groep. Als je tot die groep behoort zit je al fout.
Een trend: stenen gooien naar rijdende auto's
Levensgevaarlijk natuurlijk, stenen en andere voorwerpen naar auto's op de snelweg gooien.
Vandalisme is strafbaar.
Vaak zien we vandalisme als een kwajongensstreek zoals het omgooien van een vuilcontainer of het bekladden van muren. Het is meestal puberaal gedrag. Het kan ook voortkomen uit onvrede of psychologische aandoeningen.
Vandalisme is als vernieling strafbaar in het Wetboek van Strafrecht.
De daders
Voornamelijk jongeren uit alle lagen van de bevolking (behalve wraakvandalisme dat op alle leeftijden voorkomt). Vaak speelt het gebruik van alcohol of drugs een rol.
Slachtoffers
Dat zijn wij allemaal, reparaties van schade aan eigendommen van de gemeente zullen we met zijn allen moeten betalen. Het is in de winter niet lekker om in een kapot geslagen bushokje te zitten. Daarbij kan vandalisme ons gevoel van veiligheid aantasten.
Wat doen we eraan en wat kost het
Het is van belang dat opvoeders en scholen samenwerken. Bij vandalisme uit verveling kunnen verenigingen activiteiten organiseren die nog leuker zijn dat dingen vernielen.
De reden van de meeste vernielingen is onduidelijk (evenals de dader) en even onduidelijk is dus wat er aan gedaan kan worden. Wel zeker is dat onze tolerantie ten opzichte van dit fenomeen afneemt.
Zeker is dat schade van vandalisme in de miljoenen loopt, neem alleen maar de kosten die gemaakt worden om een voetbalwedstrijd in goede banen te leiden. Of bedenk eens wat we met zijn allen uitgeven aan de graffitipoetsers.Talloze burgers worden met de gevolgen van de zinloze vernielzucht geconfronteerd.
Bureau Halt
Halt staat voor “Het ALTernatief”.
Jongeren tot 18 jaar kunnen worden doorverwezen naar Halt. Hier worden jongeren bewust gemaakt van wat zij fout hebben gedaan. Ze moeten excuses aanbieden en de schade vergoeden of herstellen. Opvoeders worden geholpen en Halt kan doorverwijzen naar jeugdhulpverlening.
Vandalen zijn voornamelijk jongere jongens die in groepjes opereren, jongeren onder de 16 vernielen meer, vernielingen gepleegd door oudere jongens zijn heftiger. Zeker is dat vandalisme voor burgers en overheid zeer schadelijk is.