Monopoly, het best verkochte bordspel

Monopoly is sinds 1935 het best verkochte bordspel ter wereld. Er zijn al ruim 200 miljoen exemplaren verkocht. Er bestaan veel varianten en het spel is in 26 verschillende talen uitgebracht. Het spel is voor 2 tot 8 spelers en de speelduur is 60 tot 180 minuten.

Het doel van het spel

Het doel van het spel is een monopolie op te bouwen, wat spelers kunnen doen door zo veel mogelijk straten op te kopen. Iedere speler die op een straat komt, moet de eigenaar van die straat huur betalen. De straten zijn verdeeld in groepen van drie (of twee) straten. In veel buitenlandse versies zijn het straten in de hoofdstad van het land, maar vaak ook zijn het straten in verschillende steden, wat de groepsindeling logischer maakt.

Spelregels

Iedere speler begint met een bepaald bedrag aan bankbiljetten waarmee hij of zij straten, stations of nutsbedrijven kan kopen. Wanneer hij of zij met de dobbelstenen gooit en op een vakje komt, kan die straat, dat station of dat nutsbedrijf gekocht worden. Wanneer de straat al eigendom is van een andere speler, zal huur betaald moeten worden aan die speler. De hoogte van de huur staat op het kaartje van het gekochte object. Wanneer een speler alle straten in dezelfde groep (in de Nederlandse versie: dezelfde stad) in bezit heeft, mag hij er huizen en hotels bouwen, zodat voorbijgangers een hoger bedrag moeten betalen als ze op deze straten komen. Stations en nutsbedrijven kunnen niet bebouwd worden: de huur is daar afhankelijk van het aantal stations en/of nutsbedrijven dat de eigenaar in bezit heeft en voor de nutsbedrijven bovendien van het aantal gegooide ogen op de dobbelstenen.

Het verloop van het spel wordt verder gecompliceerd door de vakjes met de opschriften Kans en Algemeen Fonds. Als hij of zij op zo'n vakje komt, krijgt hij of zij een gunstige of ongustige opdracht die uitgevoerd dient te worden. Veel mensen denken dat eventuele betalingen uit hoofde van de kaarten Kans en Algemeen Fonds neergelegd worden in het midden van het bord (pot) maar volgens de officiële spelregels moeten deze bedragen gewoon aan de bank betaald worden.

Onbebouwde straten, stations en nutsbedrijven mogen onderling verkocht worden indien er een prijs is overeengekomen. Dit moet wel gebeuren tussen twee beurten in dus voordat de volgende speler de dobbelstenen heeft gegooid. Heeft een speler de dobbelstenen al gegooid, dan moet hij zijn beurt dus eerst afmaken. Ook het bebouwen van straten geschiedt tussen twee beurten in. Voor al deze transacties maakt het niet uit welke speler aan de beurt is.

Indien een speler iets niet meer kan betalen, moet hij zijn bezittingen als volgt liquideren:

• Onbebouwde straten, nutsbedrijven en stations verkopen aan een andere speler
• Huizen en hotels terugverkopen aan de bank voor de helft van de aankoopprijs
• Bij verkoop van een hotel betaalt de bank de helft van de prijs van vijf huizen
• Onbebouwde straten, nutsbedrijven en stations met hypotheek bezwaren, wat 50% van de koopprijs oplevert. De bezittingen blijven nog eigendom van de speler, maar leveren geen huur meer op als een medespeler erop komt. De hypotheek kan worden afbetaald, maar dan moet 10% rente worden bijbetaald
• Hypotheek op bebouwde straten is niet toegestaan
• Bebouwde straten kunnen niet worden verkocht

Een straat, nutsbedrijf of station kan niet aan een andere speler worden overgedragen terwijl er hypotheek op rust. De hypotheek moet dus eerst worden afgelost waarna de koper eventueel een nieuwe hypothecaire lening kan afsluiten. In feite komt dit erop neer dat bij verkoop 10% administratiekosten aan de bank moet worden betaald.

Levert verkoop onvoldoende op, dan is de speler failliet en is het spel voor die speler afgelopen. Al zijn eigendommen vervallen aan de schuldeiser (de bank of een andere speler). Straten, nutsbedrijven en stations die op die wijze weer in bezit van de bank komen, kunnen weer worden gekocht door andere spelers.

De speler die als laatste overblijft heeft een monopolie gecreëerd en heeft gewonnen.

Verschillende varianten

Er zijn veel verschillende varianten op Monopoly, namelijk:

• Anti-Monopoly
• Amsterdam
• Beatles
• Beurs
• Boutique
• Breda
• City
• Chelsea
• Deal Kaartspel
• Den Haag
• Disney
• Euro
• Express
• Fifa WK 2006
• Friesland
• Go
• Hoogvliet
• Junior
• Littlest Pet Shop
• Nijmegen
• Pokemon
• ProRail
• Reis Monopoly
• Revolution
• Rotterdam
• Star Wars – Episode 1
• Star Wars – Episode 2
• Star Wars – Clone Wars
• Star Wars – Saga editie
• Speelstad
• Spiderman
• Sponge Bob
• Suriname
• Suske en Wiske
• Transformers
• Tropical Tycoon
• Van Dam tot Dam
• Vlaanderen
• Wereld Editie
• Wereldwonderen
• WK voetbal '98